عنوان مقاله :
سنجش اثرات كيفي ناشي از اجراي مگاپروژه هاي شهري بر ارتقاي اقتصاد محلي (مورد پژوهي: درياچۀ شهداي خليج فارس واقع در منطقۀ 22 شهر تهران)
پديد آورندگان :
نورى، شيوا دانشگاه شهيد بهشتى - دانشكدة معمارى و شهرسازى , رفيعيان، مجتبي دانشگاه تربيت مدرس - دانشكدة هنر و معمارى
كليدواژه :
درياچۀ شهداي خليج فارس , تحليل عاملي , رگرسيون چندگانۀ سلسله مراتبي , توسعۀ اقتصاد محلي , مگاپروژه
چكيده فارسي :
در عصر حاضر شهرها رقابت شديدي را در زمينۀ ايجاد فرصتهاي مناسب براي رشد اقتصادي شهر و كارآفريني تجربه ميكنند و شاهد گسترش گرايش مديريت شهري (در كشورهاي توسعهيافته و حتي در حال توسعه)، به رويكرد جديدي تحت عنوان «مگاپروژهها» (پروژههاي بزرگمقياس شهري) هستيم كه به منزلۀ ابزاري براي دستيابي به آرمان احياي ساختارهاي اقتصادي و اجتماعي مطرح شدهاند. اين در حالي است كه چنين پروژههايي اثرات متعددي بر ساكنان محدودههاي پيراموني خود، بهويژه در زمينۀ اقتصاد محلي خواهند داشت. بنا بر اين سنجش اثرات ناشي از اجراي مگاپروژهها بر ارتقاي اقتصاد محلي هدف اصلي پژوهش حاضر است كه با انتخاب مدل رگرسيون چندگانۀ سلسلهمراتبي (HMR) بر مبناي نظرات ساكنين (با استفاده از پرسشنامه) در محدودۀ پيراموني پروژۀ درياچۀ شهداي خليج فارس پيگيري شد. درخت ارزش (مدل نظري) ارزيابي اين اثرات به روش از بالا به پايين با داشتن 6 معيار و 22 شاخص در 3 سطح طراحي گرديد. براي تجزيهوتحليل دادهها از تكنيكهاي آماري و نرمافزار SPSS.20 استفاده شد. روايي و پايايي پرسشنامه با روش تحليل عاملي اكتشافي (آزمون KMO و بارتلت) و روش آلفاي كرونباخ آزمايش شد كه حاكي از كفايت و اعتبار پرسشنامه و معنادار بودن همۀ شاخصها و معيارهاي مورد بررسي بود. درنهايت ميزان اثرگذاري پروژه بر ارتقاي اقتصاد محلي در محدودۀ مورد بررسي زياد (5<3.93<1 با ميانۀ نظري 3) برآورد شد. نتايج حاصل از مدل نشان داد كه، از ديدگاه ساكنان، عامل افزايش تمايل به سرمايهگذاري بيشترين اهميت را در تعيين ميزان اثرگذاري پروژه دارد و عامل ايجاد فرصتهاي اشتغال و درآمدزايي كمترين اهميت را در تعيين ميزان اثرگذاري پروژه داشته است.