تحليل بقاي بيماران مبتلا به سرطان پستان با در نظر گرفتن پيشامدهاي مياني و پاياني: كاربرد مدل بيماري- مرگ

Survival Analysis of Breast Cancer Patients According to Intermediate and Endpoint Events: Applying Illness-Death Model

مقدمه و اهداف: سرطان پستان نخستين دليل مرگ‌ومير ناشي از سرطان در بين زنان است. بقاي بيماران در كشورهاي در حال توسعه كم‌تر از كشورهاي پيشرفته است. متاستاز به عنوان يك پيشامد مياني بر بقاي بيماران سرطان پستان تأثير دارد. اين مطالعه با هدف بررسي بقاي بيماران پس از جراحي با در نظر گرفتن متاستاز به‌عنوان پيشامد مياني با استفاده از مدل بيماري- مرگ اجرا شد. روش كار: در اين مطالعه داده‌هاي مربوط به 165 خانم مبتلا به سرطان پستان كه طي سال‌هاي 93-1385 تحت عمل جراحي قرار گرفته بودند، استفاده شده است. داده‌ها شامل اطلاعات باليني و وضعيت مياني و نهايي بيماران است. مدل بيماري- مرگ براي تعيين عوامل پيش‌آگهي بر مراحل مختلف بيماري و زمان بقا به كار گرفته شده است. يافته‌ها: خطر بروز متاستاز در بيماراني كه اندازه تومور بزرگ‌تر از 5 سانتي‌متر داشته‌اند، 3/8 برابر بيماراني است كه اندازه تومور كم‌تر از 2 سانتي‌متر داشته‌اند (p= 0/009 بيماراني كه بيش‌تر از 7 گره لنفي آن‌ها درگير بود، 3/1 برابر كساني كه كم‌تر از دو گره لنفي داشتند دچار متاستاز شده‌اند p= 0/003 هم‌چنين عامل گيرنده اپيدرمي رشد انساني (HER2) در بروز متاستاز اثر آماري معني‌داري نشان دادp= 0/04). نتيجه‌گيري: با استفاده از مدل بيماري- مرگ مشخص شدكه عواملي چون تعداد گره‌هاي لنفي درگير و اندازه‌ي تومور در رخداد متاستاز معني‌دار شدند. بنابراين لزوم تشخيص زودهنگام بيماري براي جلوگيري از رخداد متاستاز و مرگ احساس مي‌شود.

Background and Objectives: Breast cancer is the leading cause of death from cancer among women. In developing countries, the patients’ survival is less than developed countries. Metastasis, as an intermediate event, affects the survival of breast cancer patients. This study aimed to evaluate the survival of patients after surgery considering metastasis, as the intermediate event, using the illness-death model. Methods: In this study, 165 cases of Iranian breast cancer patients who underwent surgery during 2006-2014 were investigated. The patients’ characteristics and their intermediate and final status were collected from their medical records. The illness-death model was used to assess prognostic factors in all stages of disease. Results: The risk of metastasis in patients with tumor size between 2-5 cm was 3.8 times higher than patients whose tumors were below 2 cm (P=0.009). Patients who had 3 to 6 lymph nodes involved were 3.1 times more likely to have metastases that those with less than 2 lymph nodes (P=0.003). Also, the grade of tumor and HER-2 had a significant role in metastasis (P=0.04). Conclusion: Using the illness-death model that is suitable for the analysis of such data, it was found that lymph node involved and tumor size had a significant role in metastasis. So, early detection of cancer is required to prevent metastasis and death.