تدوين مدل خود سامانه‌ي انگيزشي براي يادگيرندگان زبان فارسي به‌عنوان زبان دوم

A motivational Self-System Model Construction for Persian Language Learners as L2

هدف پژوهش حاضر تدوين مدل انگيزشي متشكل از متغيرهاي خود ِالزامي، خودكارآمدي، تجربه‌ي يادگيري و رفتار انگيخته‌ي يادگيري ِزبان فارسي به‌عنوان زبان دوم بود. براي اين منظور، يك مطالعه‌ي همبستگي با نمونه‌ي 242 نفري از زبان‌آموزان نيمسال تحصيلي اول 95-96 مركز آزفاي دانشگاه بين‌المللي امام خميني كه به روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب شدند، به اجرا درآمد. ابزار پژوهش، پرسش‌نامه‌ي محقق ساخته‌ي خود سامانه‌ي انگيزشي زبان فارسي، در چهار محور خودِ الزامي، خودكارآمدي ِزبان فارسي و تجربه‌ي يادگيري زبان فارسي و رفتار انگيخته‌ي يادگيري بود. براي بررسي روايي سازه پرسشنامه از روش تحليل عامل تأييدي استفاده شد كه نتايج نشان داد كه پرسشنامه از روايي سازه مناسبي برخوردار است. همچنين مقدار پايايي به‌دست‌آمده براي كل پرسشنامه با استفاده از روش آلفاي كرانباخ برابر 9/. بود. يافته‌هاي حاصل از تحليل مسير ميان چهار محور پيش گفته، نشان داد كه تأثير تجربه‌ي يادگيري بر خودكارآمدي، تجربه‌ي يادگيري بر رفتار انگيخته‌ي يادگيري زبان فارسي، خود الزامي بر رفتار انگيخته و خودكارآمدي بر رفتار انگيخته، مثبت و در سطح 5 درصد معنادار است. درحالي‌كه تأثير خود الزامي بر خودكارآمدي معنادار نيست. بيشترين تأثير را تجربه‌ي يادگيري و سپس خودكارآمدي بر متغير وابسته يعني رفتار انگيخته‌ي يادگيري نشان داد. اثر غيرمستقيم خود الزامي بر رفتار انگيخته يادگيري از طريق خودكارآمدي معنادار نبود اما اثر غيرمستقيم تجربه‌ي يادگيري بر رفتار انگيخته يادگيري از طريق خودكارآمدي معنادار بود.

The main purpose of this research was to develop a motivational model for Persian language learners as a second language (L2). To do this, a correlation research design has been selected with a simple random sampling method and sample size of n=242 among all of Persian instruction center of Imam Khomeini, International University language learners on first semester of 2016-2017. The applied instrument was an author made, Persian Language Motivational Self- System questionnaire in four items of ought-to Self, Persian language, Self-Efficacy, Persian Learning Experience & Motivated Learning Behavior. The instrument reliability here, Cronbach’s alpha was 0.90 & it’s content validity mean was, CVR=0.95 which had been estimated with confirmatory factor analysis method. The results of regression analysis affirmed a significant effect of learning experience on selfefficacy, and also effect of learning experience on motivated learning behavior, Ought-to self on motivated behavior and self-efficacy on motivated behavior. However, the ought-to self, had no significant effect on self-efficacy. The most powerful effect has been reported in the case of learning experience and secondly self-efficacy on motivated behavior. The indirect effect of ought-to self on motivated behavior via self-efficacy was not significant, the indirect effect of learning experience on motivated behavior via self-efficacy was significant.