خودشيفتگي جلال‌الدين اكبر گوركاني در تعامل با ژزوئيت‌ها و دين الاهي

هم‌زمان با دوران زمامداري جلال‌الدين اكبر گوركاني، گروه‌هاي تبشيري ژزوئيت نفوذ خود را در پهنه ايران، هند و عثماني آغاز كردند. آنچه باعث آغاز گفت‌وگوهاي ديني در هند شد، دعوت جلال‌الدين اكبر گوركاني از ژزوئيت‌هاي پرتغالي به هندوستان بود. در پي اين دعوت گروه تبشيري ژزوئيتي با انگيزه ترويج نحله خود، و با اشتياق فراوان تن به سفري طولاني داد و انديشمنداني را روانه دربار گوركانيان هند كرد. اكبر گوركاني ابتدا از فرستادگان درخواست تأليف كتابي را كرد كه ژروم خاوير اين خواسته را با تأليف كتاب آيينه حق‌نما عملي كرد. اما نهايتاً و در پي آن، شاه گوركاني مكتبي با عنوان «دين الاهي» تأسيس كرد. در اين گفتار، ضمن بررسي فرضيه خودشيفتگي اكبر گوركاني و تحركات ژزوئيت‌ها در دوره او، با بهره‌گيري از روش توصيفي- تحليلي مي‌كوشيم علل و انگيزه‌هاي اكبر گوركاني در دعوت از ژزوئيت‌ها، و نيز تأسيس «دين الاهي» را بيابيم و بررسي كنيم.

With the advent of Akbar the Great’s reign, the Jesuits preaching the Catholic Church started their dominance in Iran, India and Ottoman Empire. What started the religious dialogues in India was Jalal ud-din Muhammad Akbar‘s invitation of the Portuguese Jesuit preaching groups to India. After such invitation, in order to spread their religious sect, willingly, the Jesuits started travelling and sent some thinkers into Indian Mughal Empire. Akbar the Great asked the convoys to write a book, which was done by Jaerom Xavier by compiling a book entitled “Right presenting mirror”. Finally Akbar the Great made a school of thought called “Divine religion” intending to merge the best elements of the religions of his empire, and thereby reconcile the differences that divided his subjects. In this paper, while studying Akbar the Great’s Narcissism, the Jesuits, movements in his time are analyzed, using a descriptive analytic method to study Akbar the Great’s motivation in invitation of the Jesuits and establishment of “ Divine Religion”.