چشم انداز دماي كمينه و بيشينۀ استان اصفهان در افق 2050-2017

Projection of Minimum and Maximum Air Temperatures in Isfahan Province during 2050-2017

بكارگيري داده ­هاي حاصل از ديده ­باني مستقيم طي دو قرن اخير به شناسايي دگرگوني­ هاي كلي و پيش­بيني آب و هواي آينده كمك شايان توجهي نموده است. در ساليان اخير با توجه به پراكنش نامناسب ايستگاه­ هاي هواشناسي در سطح كرۀ زمين بكارگيري داده­ هاي شبكه ­بندي شده بين پژوهشگران افزايش يافته است. در اين پژوهش از داده ­هاي دما (كمينه و بيشينه) و بارش 12 ايستگاه­ همديد استان اصفهان و 2 ايستگاه از استان­هاي مجاور در دورۀ 2005-1990 به عنوان داده مشاهداتي براي ارزيابي خروجي­ هاي ريزمقياس نمايي شده سه مدل­ گردش عمومي (GCM) در پروژه CORDEX در محدوده جنوب آسيا با قدرت تفكيك 50 كيلومتر (WAS-0.44) پرداخته شد. روش­هاي آماري ضريب همبستگي پيرسن، ميانگين ريشه مربعات خطا (RMSE)، ميانگين خطاي مطلق (MAE) و ضريب تعيين (R2) براي ارزيابي دقت خروجي­ هاي اين سه GCM بكار گرفته شد. همچنين روند داده ­ها گذشته و آينده با آزمون من-كندال و تخمين­گر شيب سِن بدست آمد. با توجه به اينكه براي تحليل روند نياز به طول دوره آماري بلند مدت است سه ايستگاه با طولاني­ترين دوره آماري مشترك (2015-1986) به عنوان ايستگاه نمونه اقليمي انتخاب و خروجي­هاي آينده مدلي كه كمتر خطا را در مقايسه با داده­ هاي ايستگاهي داشت از پايگاه ESGF براي سناريوهاي انتشار RCP4.5 و RCP8.5 دريافت و تغييرات دما كمينه و بيشينه مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه مدل MPI-ESM-LR نسبت به دو مدل ديگري خطاي كمتري در برآورد بارش دارد ولي مقدار اين خطا نيز قابل قبول نمي­باشد. همچنين اين مدل و مدل IPSL-CM5A-MR بترتيب بهترين برآورد را از دماي بيشينه و كمينه در استان اصفهان داشتند. بررسي روند داده ­ها نشان داد كه دماي كمينه و بيشينه در فصول زمستان و بهار طي چند دهۀ گذشته روندي افزايشي داشته ­اند. همچنين روند اين متغيرها طي چند دهۀ آينده براي هر دو سناريوي انتشار با سطح اطميناني متفاوت افزايشي پيش ­بيني شده است. در ايستگاه شرق اصفهان و خوروبيابانك دماي بيشينه طي فصل زمستان با شدّت بيشتري نسبت به داران تغيير مي­كند و اين در حالي است كه دماي كمينه در ايستگاه داران افزايش بيشتري را طي اين فصل نسبت به دو ايستگاه ديگر نشان مي­دهد.

Global climate change is relatively depending on human activities which have important impacts on the environment. So the climate change is a very important issue in the recent age. Climate change is the impact on human lives so the climate change increase their temperature and also is very important global problem and monitoring of the climate conditions in early region is a good solution for combating the national housing regarding to climate change large floods and other disasters. There are different climate models and in the CORDEX projects there are regional climate were included in some domains. The main objective of the present work is to evaluate CORDEX-WAS with a spatial resolution of 50 kilometer compared with observational data over Isfahan province. At the end we are evaluating the creation the variation of the minimum and maximum temperature during 2017 -2050 according to model outputs for three models with 2, RCP4.5 and RCP8.5 emissions scenarios.