بررسي الگوي پراكنش مكاني گونه‌هاي گياهي شاخص در گروه‌هاي اكولوژيك (مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده مانشت ايلام)

Study of Spatial Pattern of Indicator Plant Species in Ecological Species Groups (Case Study: Manesht Protected Area, Ilam Province)

ساختار جنگل يكي از عوامل كليدي در شناخت اكوسيستم‌هاي جنگلي است. يكي از مؤلفه‌هاي اصلي ساختار توده جنگل نظم مكاني و موقعيت درختان در كنار يكديگر است. تحقيق حاضر، در منطقه حفاظت شده مانشت واقع در استان ايلام انجام شده است. به‌منظور تعيين گروه‌هاي اكولوژيك و الگوي پراكنش مكاني گونه‌هاي شاخص گياهي از روش قطعه نمونه با مساحت ثابت استفاده شد. براي جمع‌آوري اطلاعات 125 قطعه نمونه مربعي شكل با مساحت 400 مترمربع به‌صورت تصادفي سيستماتيك در منطقه برداشت شد. با استفاده از آناليز دوطرفه گونه‌هاي معرف (TWINSPAN) گياهي منطقه طبقه‌بندي شد و سپس تحليل الگوي مكاني با استفاده از شاخص‌هاي نسبت ميانگين به واريانس، موريسيتا و استاندارد شده موريسيتا محاسبه شد. نتايج نشان داد كه چهار گروه اكولوژيك گياهي در منطقه قابل تشخيص است. همه شاخص‌ها، الگوي كپه‌اي را براي گونه‌هاي شاخص اين گروه‌هاي اكولوژيك نشان دادند. نتايج اين مطالعه مي‌تواند اطلاعات مفيدي به‌منظور تشريح پايداري اين اكوسيستم با ارزش و پايش اقدامات حفاظتي و احيايي ارائه دهد.

The key factor in understanding the forest ecosystems is forest structure. Spatial arrangement and location of trees are both one of the main components of forest stand structure. This study was carried out in Manesht protected area, Ilam province. In order to determine the ecological groups and spatial patterns of indicator species, we used fixed-area plots method. For data collection, 125 square sampling plots with an area of 400 m2 were selected based on a systematically random method. The plants were classified using TWINSPAN analysis and then spatial pattern was analyzed by indices of ratio of average to variance, Morisata and standardized Morisata. Four ecological groups were specified and all dispersion indices showed clumped pattern for indicator species of the ecological groups. The results of this study could provide useful information to describe the sustainability of this valuable ecosystem and monitoring protective and rehabilitative practices.