عنوان مقاله :
بررسي پتروگرافي سفال هاي اسلامي شهر بلقيس اسفراين، خراسان شمالي
عنوان به زبان ديگر :
Petrographic Study of Islamic potteries of Shahr-e Belgheys, Northern Khorasan Province
پديد آورندگان :
عباس آبادي عربي، محبوبه دانشگاه آزاد ابهر , صدقي، ياسين دانشگاه هنر اسلامي تبريز , بهشتي، ايرج پژوهشكده حفاظت و مرمت , عابدي، اكبر دانشگاه هنر اسلامي تبريز - گروه مرمت آثار تاريخي و باستان سنجي
كليدواژه :
پتروگرافي مقطع نازك , سفال لعابدار , شهر بلقيس , اسفراين , سفال هاي اسلامي
چكيده فارسي :
در پژوهش حاضر سعي شده است تا با بررسي و مطالعه ي پتروگرافي ده قطعه از سفالينه هاي لعابدار مربوط به دوران اسلامي مكشوفه از شهر تاريخي بلقيس اسفراين، به بررسي تفاوت ها و شباهت هاي ساختاري براساس فازهاي موجود، شناخت مواد خام اوليه و اجزاء معدني و در نهايت تا حد ممكن به شناخت منشاً آنها باتوجه به مقايسه خاك مورد استفاده در ساخت سفال ها و زمين شناسي منطقه پرداخته شود. براي اين منظور از روش آناليز مقاطع نازك پتروگرافي و مطالعه آنها با استفاده از ميكروسكوپ پلاريزان نوري عبوري استفاده گرديد، كه در بررسي و تحليل نتايج حاصل از مطالعه مقاطع نازك مشخص شد تمامي آثار از نظر ساختاري و تركيب مشابه يكديگر و داراي بافت سيلتي ريزبلور هستند و تنها يك قطعه از آنها (كد 216) داراي بافت ناهمگن است اما از نظر ساختار كاني شناسي داراي منشأيي همسان با ديگر قطعات را دارا هست. اين سفالها داراي ساختاري مشابه و همچنين داراي منابع خاك يكساني هستند. در اينبين تنها قطعه ي سفالي زرينفام (كد 1) مورد مطالعه از نظر ساختاري و تركيب متفاوت از ديگر سفالها بوده كه ميتوان آن را يك نمونه متفاوت و احتمالاً وارداتي به منطقه درنظر گرفت. همچنين در كاوش هاي باستان شناسي شهر بلقيس كورههاي سفالپزي، سه پايه هاي سفالي و نيز توپي هاي كوره كشف شده است، كه نشان دهنده ي توليد سفال و بومي بودن اين صنعت در آن را دلالت دارد
چكيده لاتين :
In the present paper, we have tried to study the mineralogy of ten pieces of the glazed potteries of Islamic era were discovered during a systematic archaeological survey on the Shahr-e Belgheys (Esfarāyen). For better understanding of potteries inside structural characteristics Petrographic thin sections and microscopic polarization were prepared. In the all petrographic sections composition of microcrystals were similar and only one piece (code 216) has represented a heterogeneous texture, but in terms of mineralogy all samples were shared a similar component indicating that the potteries would have been made from the same clay with local origin. Pottery sample (code 216) with a different geological composition may be assumed to have been a piece of a vessel was imported to the area
عنوان نشريه :
مطالعات باستان شناسي
عنوان نشريه :
مطالعات باستان شناسي