نگاهي نو به تفسير آيات مرتبط با پاداش اهل سعادت و نقش آن در مفهوم شناسي واژگان قرآن

پاداش الهي بر اساس اصول قطعي عقل و مباني نظري دين اسلام به ويژه قرآن، داراي مراتب و درجات متفاوتي است و انسانها در قيامت بر اساس مراتب معرفت و ايمان و همچنين اعمال صالحه اي كه از پيش فرستاده اند، داراي مراتب و درجات معنوي متفاوتي در بهشت خواهند بود. از سوي ديگر در آيات قرآن دسته هاي متعددي از اهل سعادت معرفي شده و انواع گوناگوني از پاداش الهي براي آنها در نظر گرفته شده است، به عنوان مثال از مقربون، ابرار، محسنين، صالحين، متقين و ... نام برده شده و براي هر كدام نعمتها و پاداش گوناگوني در نظر گرفته شده است. اين تحقيق در پي آن است كه نشان دهد آيا امكان مقايسه اين گروه ها و تمايزشان بر اساس پاداش هاي در نظر گرفته شده براي آنها وجود دارد؟ آيا ميتوان با تمايز قايل شدن در مراتب پاداش آنها، اين مفاهيم را از هم جدا كرد؟ دستاورد اين پژوهش بيانگر آن است كه تعيين مراتب اهل سعادت در تفسير قرآن با بررسي مراتب پاداش در نظر گرفته شده براي ايشان امكان پذير است و به صورت مصداقي اين نظريه بر هفت گروه از اهل سعادت: مقربين، ابرار، صالحين، مومنين، متقين، محسنين و عبادالله بررسي و پياده سازي شده است. از ديگر كاربردهاي اين تحقيق در مباحث زبان شناسي و روابط همنشيني و جانشيني است كه در فهم معناي متن، مورد استفاده قرار مي گيرد.