بررسي تفسيري آيات به ظاهر منافي با كرامت انسان

آيات قرآن بر كرامت ذاتي انسان تأكيدي ويژه دارند؛ برخي از آنها به صراحت بر اين مقصود تأكيد نموده و برخي ديگر نيز در فحواي خود پرده از اين مقصود عالي براي انسان بر مي دارد. در همين راستا نبي مكرم اسلام را نيز خود را مبعوث بر اكمال مكارمي مي داند كه ريشه آنها در نهاد انسان وجود دارد، اما در قرآن آيات ديگري نيز وجود دارد كه به ويژگي هاي منفي انسانها اشاره داشته و انسانها را مورد توبيخ قرار داده است. در ابتدا چنين تصور مي شود كه اين دسته از آيات، نافي كرامت انسان است؛ البته فهم دلالتهاي اين دسته از آيات كه در ظاهر رويكردي منفي به انسانها دارند، بدون در نظر گرفتن آيات دسته نخست منجر به درك ناقص و نادرستي از شناخت انسان در قرآن مي شود. اين نوشتار بر آن است تا مقاصد آياتي كه بيانگر اين صفات مذموم هستند را به دست آورد و در نهايت به فهم هرچه بهتر دلالت هاي اين آيات كه همگي در راستاي ايجاد شناخت بيشتر و خودسازي كاملتر انسانها نازل شده اند، دست يابد.