كاربرد شاخص MAPO و JCQ در ارزيابي ريسك اختلالات اسكلتي ـ عضلاني و استرس‌هاي رواني ـ اجتماعي در بهياران بيمارستان فسا

Application of MAPO Index and JCQ in Assessing the Risk of Musculoskeletal Disorders and Psychosocial Stressors in Nurse Aids at Fasa Hospital

زمينه و هدف: اختلالات اسكلتي ـ عضلاني از مشكلات عمدۀ كاركنان بخش مراقبت بيمارستان است. از جمله دلايل مهم آن مي‌توان به وظيفۀ جابه‌جايي بيمار و استرس‌هاي رواني ـ اجتماعي اشاره كرد. اين مطالعه با هدف بررسي ريسك اختلالات اسكلتي ـ عضلاني و استرس رواني ـ اجتماعي ناشي از جابه‌جايي بيمار در بهياران انجام شد. روش كار: اين مطالعه به‌صورت مقطعي بين 56 نفر از بهياران بيمارستان آموزشي دانشگاه علوم‌پزشكي فسا در سال 1396 انجام شده است. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامۀ نورديك و چك‌ليست شاخص MAPO و پرسش‌نامۀ محتواي شغلي JCQ گردآوري شد. از آمار توصيفي براي توضيح متغيرها و آزمون كاي اسكوئر به‌منظور تجزيه‌وتحليل داده‌ها استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد بيشترين شيوع اختلالات اسكلتي ـ عضلاني در ناحيۀ كمر (71/4%) و كمترين شيوع در ناحيۀ ران و گردن (46/4%) بوده است. نتايج ارزيابي ريسك اختلالات اسكلتي ـ عضلاني به روش MAPO نشان داد 9 بخش از 12 بخش بيمارستان (63/2%)، در سطح ريسك متوسط (سطح 2) قرار دارند. همچنين ميانگين امتياز ابعاد نيازهاي روان‌شناختي شغل و نيازهاي فيزيكي بالا بوده و ميانگين امتياز بعد حمايت اجتماعي پايين بود كه نشان‌دهندۀ استرس زياد است. همچنين نيازمندي‌هاي فيزيكي شغل (0/035=P)، حمايت اجتماعي (0/002=P) و نبود امنيت شغلي (0/001=P) با سطوح ريسك MAPO رابطه داشتند. نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي مطالعه، شيوع كمردرد ناشي از جابه‌جايي بيمار در بهياران بالا است و همچنين بهياران استرس‌هاي رواني ـ اجتماعي زيادي را تجربه مي‌كنند. بنابراين، مي‌توان با آموزش اصول ارگونومي و به كار بردن تجهيزات كمكي در حمل و جابه‌جايي بيمار از سوي بهيار و همچنين كاهش عوامل استرس‌زا مانند نيازهاي رواني و فيزيكي محيط كار، فقدان حمايت اجتماعي و نبود امنيت شغلي از جانب مسئولان امر در راستاي كاهش ريسك اختلالات اسكلتي ـ عضلاني تلاش كرد.

Introduction: Musculoskeletal disorders are major problems among hospital staff. One of the most important reasons for these disorders are patient handling tasks and psychosocial stressors. The aim of this study was to investigate the risk of musculoskeletal disorders and psychosocial stressors caused by patients handling among nurse aids. Materials & Methods: This cross-sectional study was carried out among 56 nurse aids of Fasa University of Medical Sciences in 2017. The data were collected via Nordic questionnaire, MAPO index checklist and job content questionnaire. Descriptive statistics were used to describe the variables and the Chi-square test for analyzing the data. Results: The results showed that the highest prevalence of musculoskeletal disorders was in the lower back (71.4%) and the least in the thigh and neck area (46.4%). The results of MAPO index for risk of musculoskeletal disorders showed that 9 out of 12 sections (63.2%) were in the 2nd level. Also, the average score of the dimensions of the psychological job demands and the physical job demands are high and the average score of social support is low, which indicates high stress. Also, the physical job demands (P=0.035), social support (P=0.002) and job insecurity (P=0.001) were related to the levels of MAPO risks. Conclusion: According to the findings of the study, the prevalence of lower back pain is high and nurse aids experience many psychosocial stressors in their job life. So the training of ergonomic principles and the use of auxiliary equipment during the transport of patients, as well as the reduction of stressors such as the psychological and physical job demand and the lack of social support and job insecurity by authorities, the risk of musculoskeletal disorders can be reduced.