ارزيابي، شناسايي و كنترل ريسك فاكتورهاي ارگونوميكي در شركت‌هاي الكترونيكي

Evaluation, Identification & Control of Ergonomic Risk Factors in Electronics Companies (Case Study Engineering Company Behpajooh)

زمينه و هدف: فرآيند طراحي و ساخت در شركت ­هاي الكترونيكي، بيشترين مدت‌زمان كار با رايانه را به خود اختصاص مي­ دهد. به علت فراواني اختلالات اسكلتي ـ عضلاني در كاربران رايانه لازم است كه محققان نسبت به شناسايي ريسك­ فاكتورها و مشكلات ارگونوميكي و راه ­هاي كاهش آنها اقدام كنند. روش­ كار: اين مطالعۀ­ توصيفي- تحليلي، به­ صورت مداخله ­اي در شركت مهندسي به پژوه در اصفهان انجام شد. بررسي آماري به صورت سرشماري (31 نفر) انجام شده و از پرسش‌نامۀ نورديك و روش ارزيابي سريع تنش اداري (ROSA) براي ارزيابي ريسك فاكتورهاي ارگونومي استفاده شد. آناليزآماري داده ­ها با آزمون نا­پارامتري مك ­نمار و ويلكاكسون و استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. يافته‌ها: نتايج حاصل از پرسش‌نامۀ نورديك قبل از مداخلۀ ارگونومي فراواني مشكلات در ناحيۀ آرنج صفر، ناحيۀ كمر، فوقاني پشت، گردن و شانه را با فراواني 38- 45 درصد نشان مي­ دهد. ارزيابي ريسك فاكتورهاي ارگونوميكي حاصل از پرسش‌نامۀ ارزيابي سريع تنش اداري قبل از مداخله، نشان مي­ دهد كه 35/5% (11نفر) در سطح ريسك كم؛ 38/7% (12نفر) در ناحيۀ هشدار و 25/8% (8نفر) در ناحيۀ ضرورت انجام مداخلۀ ارگونومي قرار دارند. بررسي­ هاي آماري پس از اجراي مداخلات ارگونوميكي نشان مي ­دهد كه تعداد افراد در ناحيۀ هشدار و ضرورت كمتر از تعداد افراد قبل از مداخله بوده است. نتيجه گيري: بيشترين اختلالات اسكلتي ـ عضلاني در ناحيۀ گردن، كمر، فوقاني پشت و شانه‌ها گزارش شد. نتايج آماري بعد از مداخله‌هاي ارگونوميكي، نشان ­دهندۀ كاهش اين اختلالات است. نتايج منجر به درك اين موضوع شد كه خطر‌هاي موجود در شركت ­هاي الكترونيكي به ويژه بروز ضايعات اسكلتي ـ عضلاني را مي ­توان با مداخله‌هاي ارگونومي و تكيه بر اقدامات مهندسي، مديريتي و آموزشي كاهش داد.

The design and manufacturing process in electronic companies is the most time consuming work behind computers. Because of the high prevalence of musculoskeletal disorders in computer users, researchers need to identify risk factors and ergonomic problems and ways to reduce them. Methods: This study was a descriptive-analytical study and was conducted as an intervention in Behpajooh engineering company in Isfahan. Statistical sampling was done by global sampling (31 people). The Nordic questionnaire and the Rapid Office Strain Assessment (ROSA) were used to evaluate the risk factors of ergonomics. Data analysis was performed by using McNemar and Wilcoxon's non-parametric tests and using SPSS software. Results: The results of the Nordic questionnaire, before ergonomic intervention, the frequency of problems in elbow is zero, in waist, upper back, neck and shoulders is 45-38%. Evaluation of Ergonomic Risk Factors derived from the Rapid Office Strain Assessment before intervention showed 35.5% (11 people) at low risk, 38.7% (12 people) in the warning zone and 25.8% (8 people) in the area requiring ergonomic intervention. Statistical analysis of ergonomic interventions showed that the number of people in the area of ​​warning and necessity are less than the number of people before intervention. Conclusion: The most musculoskeletal disorders were reported in the neck, lower back, upper back and shoulders. Statistical results after ergonomic intervention indicate a decrease in these disorders. The results led to the understanding that the risks in electronic companies could be reduced by ergonomic interventions. Implementation of ergonomic interventions based on engineering, management and educational proceeding can be effective in reducing musculoskeletal disorders.