بازتاب ساختار سياسي اجتماعي بر روند سكونت توس كهن در اواخر دوره ساساني و اوايل اسلام

Reflecting the social political structure on the habitat of the ancient Toos in the late Sasanian and early Islamic periods

شناخت از توس دوران اسلامي به ويژه از قرن چهارم تا هشتم ه.ق مطلوب است اما اين اطلاعات در مورد توس دوره ساساني و اوايل اسلام بخصوص در مورد تاثيرات ساختار سياسي– اجتماعي بر مكانيت و مكان گزيني شهر بسيار مبهم و تاريك است دراين پژوهش به منظور بررسي روندعوامل موثر در سكونت اين شهر مهم دوران ساساني و اوايل اسلام سعي شده است متون تاريخي معتبر ، بررسهاي محوطه هاي ساساني دشت توس و همچنين بررسي نظريات محققان معاصر مورد تاكيد قرار گيرد با بررسي اين منابع و مواد مطالعاتي ميتوان نتيجه گيري كرد توس دوره ساساني همانند توس دوره اسلامي از يك تمركز شهري واحد برخوردار نيست وبه همين خاطر مورخين و محققين نتوانسته اند تعريفي جامع از شكل و محدوده شهري توس در دوران مختلف ارائه نمايند از سويي ساختار معماري شهر با در نظر گرفتن حكومت كنارنگيان و حملات مداوم اقوام مهاجم شرقي تحت تاثير معماري نظامي و تدافعي بود و به همين علت سواي سكونتگاه هاي عموم افراد استحكامات دفاعي ساخته ميشد كه نمونه آنها دردشت توس صيد آباد و شهر خراب است با ورود مسلمانان به ايران، كنارنگيان با مسلمانان صلح و در نتيجه بسياري از اين قلعه ها در آغاز دوران اسلامي به حيات خود ادامه مي دهد تا اين كه در قرن سوم وچهارم با شكل گيري تابران، محلهاي استقرار كنارنگيان در دوره ساساني متروك و شهرهاي نوغان و تابران رونق مي­گيرد.

but this information is very obscure about the Sassanid and Islamic early era, especially the effects of the socio-political structure on the city's location. In this research, in order to investigate the process of effective factors in the residence of this important city of Sassanid and early Islam, these concepts have been considered: authoritative historical texts including literary, political and social, Sassanid districts' surveys, and also review and analyze the views of contemporary scholars. In sum, and by examining these sources and materials,. In the late Sassanid period, the architecture of the city was strongly influenced by the military and defensive architecture, taking into account the rule of the climbers and the indirect attacks of the eastern invading tribesmen. Therefore, besides the settlements of the people, there were fortresses, seyed Abad and the city are ruined. With the arrival of Muslims in Iran, the Konarangiaan with peace Muslims, as a result of many of these castles and landscapes, continue to exist at the beginning of the Islamic era, so that in the third and fourth centuries, with the formation and operation of the city of Tabaran, the settlements The Konarangiaan in the Sassanid era are abandoned forever and the cities of Noghan and Tabaran are thriving