كليدواژه :
تالاب هويزه , آماره من-كندال , دوركاوي , شبكه عصبي مصنوعي , خوزستان
چكيده فارسي :
آب مهم‌ترين عامل در حفظ تنوع زيستي تالاب‌ها است. علاوه بر پديده‌هاي محيطي و طبيعي همچون خشك‌سالي‌ها، تغيير الگوهاي اقليمي، افزايش دما و تبخير و تعرق بحران آب ايران ريشه در رشد فزاينده و توزيع نامتعادل جمعيت، سو مديريت منابع آب، ناكارآمدي بخش كشاورزي، بخشي نگري مديران، رشد لگام‌گسيخته شهرنشيني و نبود فرهنگ مناسب مصرف و ارزش واقعي آب دارد. تالاب‌ها، به‌عنوان منابع مهم آب در فلات خشك ايران جايگاه ويژه دارند. هدف از اين مطالعه بررسي تغييرات تالاب بزرگ هويزه در بازه‌هاي زماني 1991، 2004، 2013 و 2016 است. به اين منظور از تصاوير ماهواره‌اي لندست TM، ETM+ و Land sat 8.oli استفاده شد. مراحل پيش‌پردازش بر روي تصاوير انجام و طبقه‌بندي به روش شبكه عصبي (MLP) انجام گرفت. پس از انجام طبقه‌بندي با استفاده از متريك‌هاي سيماي سرزمين تغييرات سيماي تالاب موردبررسي قرار گرفت. روند تغييرات دبي رودخانه‌هاي ورودي به تالاب در ايستگاه‌هاي هيدرومتري حميديه و هوفل بر اساس روش ناپارامتريك من-كندال اندازه‌گيري شد. بررسي سنجه‌هاي سيماي سرزمين در محدوده تالاب در بازه 25 ساله موردبررسي نشان داد كه سنجه تعداد لكه NP روندي كاهشي، سنجه تراكم لكه PD كاهش لكه‌لكه شدن سيماي سرزمين، سنجه LPI روندي كاهشي، سنجه LSI روندي كاهشي، سنجه CONTAG كاهش لكه‌لكه شدگي و سنجه تنوع شانون SHDI روند افزايش تنوع در سيماي سرزمين را نشان مي‌دهند. بررسي روند تغييرات دبي آب ورودي رود كرخه به تالاب بر اساس من-كندال نشان داد كه دبي آب ورودي به تالاب در بازه زماني 1365 و 1329 تا 1390 و 1391 درمجموع روند كاهشي معنادار داشته است؛ اما در سال 2016 مقدار پوشش گياهي و آب تالاب به نسبت سال 2013 افزايش داشته است به‌طوري‌كه در سال 2016 بيشترين مساحت تالاب به پوشش گياهي حاشيه تالاب، اراضي مرطوب و آب اختصاص پيداكرده است. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه پارامترهاي از قبيل توليد انرژي، جغرافياي سياسي آب (هيدروپلتيك) و جغرافياي سياسي (ژئوپلتيك) كشورهاي تركيه، عراق و ايران در قبال يكديگر سيماي سرزمين تالاب را تحت تأثير قرار مي‌دهند و هر تصميم مديريتي به‌منظور اثربخشي بر تالاب بايد منافع كشورهاي مذكور را در نظر گيرد.
چكيده لاتين :
Water is the most important factor in maintaining the biodiversity of wetlands .In addition to environmental and natural phenomena droughts, changing weather patterns, rising temperatures and evapotranspiration Iran's water crisis is rooted in excessive growth and unbalanced distribution of population, mismanagement of water resources, inefficient agricultural sector, partial view of managers, unbridled growth of urbanization and lack of proper culture consumption and the real value of water. Wetlands, as important sources of water in dry plateau of Iran have a special place. Hawizeh wetland is not also excluded from the above threats. The aim of this study is to investigate Hawizeh wetland changes during the periods of 1991, 2004, 2013 and 2016. For this purpose, Landsat satellite images TM, ETM and Land sat 8.oli were used. Preprocessing steps were performed on images and classification was done by using neural network (MLP). After classification by using landscape metrics, wetland landscape changes were investigated.The trend Discharge of Rivers entrance to the wetlands in Hamidieh and Höfle hydrometric stations was measured based on nonparametric Mann-Kendall. Investigation of wetlands landscape metric in that 25-year period examined area shown, Number of Patch(NP) metric has Decreasing trend, Patch Density(PN) showed Reduce the fragmentation of the landscape, Large Patch Index(LPI) has Decreasing trend, Landscape shape Index(LSI) Decreasing trend, and contagion(CONTAG) showed Reduce fragmentation and Shannon’s diversity index(SHDI) has shown the Increase diversity in the landscape Investigated the changes in water outflow of Karkheh River based on non-parametric Mann-Kendall test in the Periods of 1950 and 1986 to 2011 and 2012, Showed that the outflow of water to the wetland a significant decrease in total process monitoring. However, in 2016, the amount of vegetation and wetland water increased in comparison to 2013 so that in 2016, the largest area of the wetland is allocated to wetland vegetation, wet lands and water. Results of this study show that parameters such as Agriculture, energy production, hydro politics and geopolitical Turkey, Iraq and Iran For each other have effect on the wetlands landscape. and any decision to determine the effectiveness of wetland management should consider the interests of these countries.
