خودپروراني يا ديدار با خويشتن خويش در هفت خوان رستم و اسفنديار از ديدگاه روانكاوي يونگ

the steps to Individuation and self-realization in Shahnameh of Ferdowsi based upon Jung’s ideas and viewpoints

به كار بستن نظريّات تحليلي جديد در نقد و بررسي متون حماسي، نه تنها آسيبي به هدف و محتواي آن ها وارد نمي سازد؛ بلكه ظرفيتها و دريچه هاي نويني فرا روي پژوهشگران و انديشه- وران مي نماياند. كهن نمونه ها يا كهن الگوهاي كارل گوستاو يونگ، روان شناس و روان كاو سوئيسي، از آن جمله هستند. يونگ، اصلي ترين، خويشكاري قهرمان را، رسيدن به تعادل روحي و شخصيتي يا به عبارتي، شناخت ناخودآگاه و خودآگاهِ روان خويش و برقراري تعادل بين آنها مي داند. قهرمانان، انسان هاي برتري هستند كه توانسته اند با سپري كردن آزمونها به مدارجي، دست يابند كه انسان هاي عادي، توانايي آن را ندارند. قهرمانان در پايانِ سفرِ قهرمانيِ خويش، با پشتسر نهادن آزمون ها به فرايندِ فرديت يا خود پروراني دست مي يابند. فرايند خود پروراني يا رسيدن به خويشتن خويش كه در ادبيات عرفاني مرحله انسان كامل خوانده ميشود در ادبيات ما جايگاه والايي دارد و از اساسي ترين موضوعات نقد ادبي است كه يونگ به آن پرداخته است. در اين مقاله، تلاش شده است مراحل رسيدن به اين خودآگاهي و خود پروراني يا كمال قهرمان، بر اساس نظريه يونگ در دو هفت خوان رستم و اسفنديار از شاهنامة فردوسي مورد تجزيه وتحليل قرار گيرد.

Applying new analytical views for the purpose of reviewing and critique of epic texts not only does not harm the purpose and content of such texts, but also offers new horizons and opportunities for the researchers and thinkers which help them develop their capacity for comprehending these texts. Archetypal criticism, introduced by Carl Gustav Jung, is one good example of such new approaches to reading texts. Jung recognizes the most fundamental hero(ine)’s task as his (her) achievement of balanced mental and personality traits. In other words, according to Jung, hero(ine)’s primary task is to comprehend both his(her) conscious and the unconscious mind, and establish a balance between them. Hero(in)es are super humans who, having done the tests and completed the journeys, could attain an eminence far from the usual people. Having completed their journeys, the hero(in)es come to self-realization and individuation. Individuation (principium individuationis) or gaining self-perception is one of most important topics in our (Persian) literature and Jung has investigated this topic extensively. We consider the steps to Individuation and self-realization in Shahnameh of Ferdowsi based upon Jung’s ideas and viewpoints.