كليدواژه :
احجار كريمه , سبك خراساني , مضمون سازي , واژگان , اصطلاحات
چكيده فارسي :
يكي از ويژگي هاي مهم شعري شاعران سبك خراساني كاربرد واژگان و اصطلاحات علمي و
بهره بردن از آن ها براي مضمون سازي است. شاعران سبك خراساني آغازگر استفاده از علوم
مختلف مانند نجوم، پزشكي، گياه شناسي، جانورشناسي و كاني شناسي بوده اند. در اين مقاله كه به
روش كتابخانه اي صورت گرفته است، واژگان، اصطلاحات، تشبيه ها، استعاره ها و مضامين ساخته
شده با برخي احجار كريمه مانند الماس، پيروزه، درّ، زمزد، عقيق و ياقوت بررسي شده است و مسائل
ادبي مطرح شده درباره ي اين احجار كريمه در ديوان هاي رودكي، فردوسي، فرخي، عنصري، منوچهري،
فخرالدين اسعد گرگاني، اسدي و ناصرخسرو تحليل شده و با كتاب هاي علمي كاني شناسي از
جمله: جواهرنامه ي نظامي) كهن ترين جواهرنامه به فارسي نوشته شده در سال 592 ه. ق. (جامع العلوم
ستيني) كهن ترين دانش نامه اي كه در آن علم الجواهر به صورت علمي مستقل ياد شده است (عرايس
الجواهر و النفايس الاطايب تأليف ابولقاسم عبدالله كاشاني و تنسوخ نامه ايلخاني و آثار ديگر تطبيق داده
شده است. نتيجه ي حاصل از اين پژوهش اين است كه شاعران سبك خراساني تنها به رنگ و شكل
ظاهري اين كاني ها توجه داشته اند؛ اما از خواص طبي و شيميايي آن ها صحبتي به ميان نياورده اند.
چكيده لاتين :
One of the important features of the poetry of Khorasani style poets is the use of vocabulary and scientific terminology and their utilization for theatricalization. Khorasani style poets began to use various sciences such as astronomy, medicine, botany, zoology and mineralogy. In this article, the vocabulary, terminology, similes, metaphors, and themes made with some of the Crimean-like craters (Diamond, Piroozheh, Zar, Zomar, Oghigh, Lal, and Ruby) are reviewed and the scientific and literary issues raised about This Crimean ruin is analyzed in the vaults of Rudaki Samarghandi, Ferdowsi Tusi, Farrokhi Sistani, Eleanori, Manouchehri Damghani, Fakhroudin Asad Gorgani, Asadi Tusi and Naser Khosrow Ghobadi, and with the ancient scientific books of ancient mineralogy, including military jewelery, the oldest jewel The letter is in Persian in 592 AH. Ah After Al-Jamir Abourihān Exterior, Jame Al-ulum (Sattani), the oldest encyclopedia in which the science of al-Jawahr is scientifically independent, is written by Abu al-Jawahir and Al-Nefais al-Ta'ayeb, written by Abolqasem Abdullah Kashani, and by the name of the Ilkhani script and other works. Has been adapted.
