شناسايي ايديومورف‌هاي تيپ آميزشي در قارچ Paecilomyces formosus، عامل بيماري خشكيدگي سرشاخه درختان پسته و برخي ميزبان‌هاي ديگر و بررسي امكان توليد مثل جنسي آن در شرايط آزمايشگاهي

Identification of mating type idiomorphs in Paecilomyces formosus, the causal agent of die-back disease in pistachio and some other hosts and investigation on the possibility of in vitro sexual reproduction

بيماري خشكيدگي سرشاخه‌هاي درختان پسته يك بيماري مهم در مناطق پسته‌كاري ايران محسوب مي‌گردد. يكي از مهم‌ترين عوامل قارچي اين بيماري، از جنس Paecilomyces است كه اخيراً بر اساس مطالعات فيزيولوژيكي و فيلوژنتيكي در گونه P. formosus قرار گرفته است. در اين پژوهش با استفاده از توالي‌هاي نوكلئوتيدي ايديومورف‌هاي تيپ آميزشي شناخته‌شده در گونه P. variotii موجود در بانك ژن (NCBI)، تعداد چهار جفت آغازگر طراحي شدند و در تعدادي از جدايه‌هاي قارچ P. formosusآزمايش گرديدند و درنهايت يك جفت آغازگر شامل Mat1-1f224 و Mat1-1r224 براي تكثير Mat1-1 و يك جفت آغازگر به نام‌هاي Mat1-2f165 و Mat1-2r165 براي تكثير Mat1-2 انتخاب شدند. ايديومورف‌هاي تيپ آميزشي در 124 جدايه از گونه P. formosusكه از درخت پسته و هشت گونه ديگر شامل بنه، انار، بادام اهلي، ابريشم مصري، خرزهره، درخت گز، درختچه شوره گز، درخت تاغ و هواي باغات پسته به دست آمده بودند، نيز تكثير شدند. درنتيجه در 50 جدايه (40/3 درصد)Mat1-1، در 59 جدايه (47/6 درصد) Mat1-2 و در 15 جدايه (12/1 درصد) نيز هر دو ايديومورف تيپ آميزشي تكثير شدند. تعداد 16 جدايه از هر تيپ آميزشي و سه جدايه كه داراي هر دو ايديومورف بودند، انتخاب شدند و روي محيط كشت PDA با حالات مختلف باهم تلاقي داده شده و در دماي 25 درجه سلسيوس و شرايط تاريكي مداوم نگهداري شدند. پس از گذشت هشت ماه، هيچ نشانه‌اي مبني بر وقوع توليدمثل جنسي مشاهده نشد.

Pistachio die-back disease is an important disease in Iranian pistachio orchards. One of the most important fungal agents of the disease is Paecilomyces which has been recently identified as P. formosus based on phylogenetic and physiologic studies. In this study, four pairs of primers designed using mating type idiomorph sequences of P. variotii deposited in GenBank (NCBI). Designed primers were tested in some isolates of P. formosus and finally two primer pairs including; Mat1-1f224 and Mat1-1r224 for amplification of Mat1-1 and Mat1-2f165 and Mat1-2r165 primers for amplification of Mat1-2 idiomorphs were selected. Mating type idiomorphs were amplified in 124 isolates of P. formosus which have been obtained from pistachio trees and eight other species including; Pistacia mutica, Punica granatum, Prunus amygdalus, Caesalpinia gilliesii, Nerium oleander, Tamarix aphylla, Tamarix hispida, Haloxylon sp. and air of pistachio orchards. In 50 isolates (40.3%) Mat1-1, in 59 isolates (47.6%) Mat1-2 and in 15 isolates (12.1%) both idiomorphs were identified. 16 isolates from each mating type and three isolates which had both idiomorphs were selected and crossed in all of the possible combinations on PDA culture medium and cultures were incubated at 25 °C in continuous dark condition. After eight months, sexual reproduction was not observed in crosses.