پديد آورندگان :
مهستي شترباني، پيمان دانشگاه آزاد اسلامي - گروه مديريت خدمات بهداشتي و درماني - واحد علوم و تحقيقات , مومني نژاد، محسن دانشگاه آزاد اسلامي - گروه مديريت خدمات بهداشتي و درماني - واحد علوم و تحقيقات , حاجي نبي، كامران دانشگاه آزاد اسلامي - گروه مديريت خدمات بهداشتي و درماني - واحد علوم و تحقيقات
كليدواژه :
مديريت , نظارت , كنترل , مواد غذايي , صنايع
چكيده فارسي :
مينه و هدف : مواد غذايي كه انسان نياز دارد طي زنجيره‌اي نسبتاً طولاني توليد و پس از مراحل مختلف تهيه، نقل و انتقال، فراوري، انبارش، بسته‌بندي و بالاخره به مصرف مي‌رسد، بنابراين مديريت درست اين زنجيره از اهميت بالايي براي تأمين سلامتي برخوردار است. هدف اين مطالعه طراحي و پيشنهاد الگوي مناسب و بومي‌مديريت كنترل بهداشت مواد غذايي استان كهگيلويه و بويراحمد با بهره‌گيري از تجربه و مدل‌هاي تغذيه‌اي چند كشور توسعه يافته و ديدگاه خبرگان و متخصصين علوم تغذيه است.
روش بررسي: اين مطالعه توصيفي به شيوه تطبيقي و از نظر زماني به صورت مقطعي در سال 1397انجام گرفت. در مرحله طراحي اوليه الگو، در ابتدا جنبه‌هاي مختلف برنامه‌هاي مديريتي و ايمني غذايي و نظارتي بهداشت مواد غذايي موجود در كشور(استان) و كشورهاي منتخب مورد بررسي قرار گرفتند، ملاك‌ها و مؤلفه‌هاي اوليه پرسشنامه‌هاي كاربردي با رويكرد نظريه پردازي متخصصان علوم تغذيه و صاحب نظران اين رشته استخراج، دسته‌بندي و متناسب با اهداف ويژه مطالعه تنظيم شدند. براي آزمون الگو با رويكرد پيمايشي با دريافت ديدگاه‌ها از طريق پرسشنامه در سه مرحله، بازبيني و اصلاحات لازم بر اساس ميزان تناسب هر كدام از شاخص‌ها و ملاك‌ها صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي تي‌تست تجزيه و تحليل شدند.
يافته‌ها: اين الگو در قالب 80 مؤلفه فرعي و 4 عامل اصلي طراحي شد. اين عوامل شامل؛ عوامل مؤثر بر مديريت كنترل بهداشت مواد غذايي 33 مؤلفه، برنامه‌ريزي 28 مؤلفه، سازماندهي نظارت 12 مؤلفه و عوامل مؤثر بر تأمين مالي مديريت كنترل بهداشت مواد غذايي 7 مؤلفه است. الگوي ياد شده مي‌تواند به عنوان چارچوبي مناسب براي تضمين كيفيت و ايمني صنايع غذايي به كار رود. در نهايت به منظور تعيين تناسب الگوي پيشنهادي و انطباق آن با نيازمندي‌ها و درخواست‌هاي صنايع و شركت‌ها و واحدهاي سازماني متولي در امر غذا و تغذيه ، با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي، ضرايب اهميت هر يك از ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌هاي موجود در الگو براي استان كهگيلويه و بويراحمد گزارش شده است.
نتيجه‌گيري: اين مطالعه براي ارايه يك سيستم مديريتي مناسب جهت مديريت كنترل بهداشت مواد غذايي استان كهگيلويه و بويراحمد مي‌تواند مفيد باشد. هم‌چنين مطالعه مذكور مي‌تواند بهبودي وضعيت بهداشت صنايع غذايي، تكنيك صحيح نظارت و كنترل را در سازمانهايي كه بخشي از وظايف آنان در حوزه غذا است فراهم آورد.
چكيده لاتين :
Background & aim: The food that man needs is produced in a relatively long chain and after various stages of procurement, transportation, processing, storage, packaging and finally consuming, thus proper management of this chain is of great importance for providing health . The purpose of this study was to design and develop an appropriate and native model for controlling food health control in Kohgiluyeh and Boyer Ahmad Province using the experience and nutrition models of several developed countries and the views of experts and nutritionists.
Methods: The present study applied a qualitative-quantitative and applied-qualitative, descriptive and comparative method was used in a cross-sectional mannerin. At the initial design stage, the model initially identified several factors and program aspects Management and food safety, and food safety monitoring of food products in the country (province) and selected countries. Primary criteria and components of applied questionnaires were developed using the theory of nutrition experts and experts in this field, extracted, classified and tailored to the specific objectives of the study. To test the pattern with a survey approach by receiving the views through a questionnaire in three stages, the review and necessary amendments were made based on the proportion of each of the indicators and criteria. The methods of analysis are mainly descriptive and conceptual analysis, Structural modeling analysis tool and use of LaserLevel software.
Results: This model was developed in the form of 80 sub-components, and four main factors, including: factors affecting food control management 33 factors, 28 factors planning, organizing monitoring, 12 factors and factors influencing the financing of health control management Food is 7 factors.This pattern can be used as a framework for ensuring the quality and safety of the food industry. Finally, in order to determine the appropriateness of the proposed model and its adaptation to the needs and requirements of the industries and companies and food and nutrition management unit organizations, using the hierarchical analysis method, the importance coefficients of each dimension, components and indicators available in the pattern for the country of Kohgiluyeh and Boyerahmad Province
