جايگاه ژئوپليتيكي و ژئواكونوميكي تنگه هرمز در سياست منطقه اي ايران

Geopolitical and Geo-economical Position of the Strait of Hormuz in Iran's Regional Policy

خليج فارس، از مهم ترين مراكز ثقل مناسبات ژئوپليتيكي - ژئواكونوميكي و بين المللي است كه تحت سيطره دو قلمرو ايراني و عربي قرار دارد. شرايط منحصر به فرد توليد و انباشت هيدرو كربن موجب شده تا اين منطقه از غني ترين حوضه هاي رسوبي منابع نفت و گاز دنيا باشد. خليج فارس بخش عظيمي از ذخاير نفت جهان را دارا است كه در اين ميان، عربستان و ايران بيشترين سهم را دارا مي باشند. از آنجا كه ايران بزرگترين و نيرومندترين كشور خليج فارس است و بيشترين گسترة جغرافيايي و مواضع حفاظتي را در اين منطقه دارد، تنگة هرمز براي آن از اهميت بسيار برخوردار است و در حقيقت دروازة ارتباطي ايران با جهان و منطقه شمرده مي شود. از اينرو پژوهش حاضر درصدد پاسخگويي به اين سوال بود كه ژئوپليتيك و ژئواكونوميك تنگه هرمز در سياست منطقه اي ايران در خليج فارس چه جايگاهي دارد؟يافته هاي پژوهش نشان داد كه با توجه به اينكه تنگه هرمز از جايگاه ژئوپليتيكي و ژئواكونوميكي ويژه اي در سطح منطقه اي و جهاني برخوردار است و به عنوان يك شاه راه حياتي در خليج فارس محسوب مي شود، در سياست منطقه اي ايران داراي جايگاه مهم و تعيين كننده اي بوده و ايران درصدد بهره گيري از اهرم كنترل بر تنگه هرمز جهت مهار رقباي جهاني و منطقه اي خود بوده است. يافته هاي تحقيق به شيوه توصيفي- تحليلي مورد بررسي قرار گرفته است.

The Persian Gulf is one the most important centers of geopolitics, geoeconomics and internationally which is dominated by two territory Iranian and Arabs. Unique conditions of production and hydrocarbon accumulation has led to this region became one of the richest areas of the world's oil and gas resources. Persian Gulf has a large portion of the world's oil reserves that in this respect Saudi Arabia and Iran have the largest share. Since Iran is the biggest and most powerful country of the Persian Gulf and has the largest geographical scope in this area, Strait of Hormuz is important for this country, and in fact is Iran's gateway to the world and the region. Given the importance of this issue, Therefore, the present study attempts to answer this question that What place geopolitics and geo-economics of the Strait of Hormuz have Iran's regional policy in the Persian Gulf? The findings of the research showed Considering that the Strait of Hormuz has a geopolitical and geo-economic position at a regional and global level and it is considered a vital way in the Persian Gulf Iran's regional policy has a decisive role and Iran has sought to leverage control over the Strait of Hormuz to curb its global and regional rivals. The library method has been used to collect the reserch data and its findings have been analyzed with analytical-descriptive method as well