اثربخشي برنامه ي توانمندسازي رواني- اجتماعي بر كاهش استرس والديني و ارتقاي بهزيستي روانشناختي والدين داراي كودك كم توان ذهن

The Effectiveness of Psycho-social Empowerment Program in reducing Parental Stress and Enhancing Psychological Well-Being of Parents with Mentally Retarded Children

مطالعه حاضر با هدف بررسي اثربخشي برنامه ي توانمندسازي رواني- اجتماعي بر كاهش استرس والديني و ارتقاي بهزيستي روان شناختي والدين داراي كودك كم توان ذهني انجام شد. طرح اين پژوهش از نوع نيمه آزمايشي به شيوه پيش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل 648 نفر از والدين داراي كودك كم توان ذهني بود كه 40 نفر از آن ها به شيوه نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند و 20 والدي كه در هر دو مقياس استرس والديني و بهزيستي روان شناختي، نمره ي كمتر از ميانگين گرفته بودند غربال شده و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايشي و كنترل گمارده شدند. گروه آزمايش به مدت 8 جلسه 90 دقيقه اي در جلسات برنامه توانمندسازي رواني- اجتماعي حضور يافتند ولي گروه كنترل هيچ گونه مداخله اي را دريافت نكردند. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه ي منابع و استرس فردربك و پرسشنامه ي بهزيستي روان شناختي ريف استفاده شد. تحليل داده ها با استفاده از تحليل كوواريانس چندمتغيري نشان داد برنامه توانمندسازي رواني اجتماعي اثر معناداري بر كاهش مولفه هاي استرس والديني (p= 0/001) و ارتقاي بهزيستي روان شناختي (p = 0/001) والدين كودكان كم توان ذهني دارد.

Aim: The aim of this study was to assess the effectiveness of psycho-social empowerment program on reducing parental stress and enhancing psychological well-being of parents with mentally retarded children. Methods: A semi-experimental method with pre-test, post-test and control group design were employed. The population consisted of 648 parents with mentally retarded children that 40 of them were selected via Convenience sampling. 20 parents who had scored lower on the both parental stress and psychological well-being scales were screened and randomly assigned to the experimental and control groups. The experimental group received eight sessions (each 90-minute) of psycho-social empowerment. Data were collected through Frederick's Resource and Stress questionnaire and Riff's Psychological Well-being Inventory. Results: Data analysis using multivariate covariance (MANCOVA) indicated that psycho- social empowerment significantly reduced the parental stress(p= 0/001) and enhanced the psychological well-being(p= 0/001) of parents with mentally retarded children. Conclusion: Finally, the findings imply that the psycho-social empowerment program is an appropriate method for intervening in these parents psychological problems.