بررسي تأثيرات فرهنگي استعمار در آثار ادريس شرايبي در پرتو آراء اِمه سِزر

The Study of cultural consequences of colonialism in Driss Chraïbi's works in the Light of Aimée Césaire's ideas

ادريس شرايبي، از نويسندگان برجستۀ مراكشي تبار و فرانسوي زبان، در بسياري از آثار خود، به طور مستقيم يا غير مستقيم، به نقش و پيامدهاي فرهنگي استعمار پرداخته و تصاوير ملموسي را از حضور نيروهاي نظامي و كارگزاران سياسي استعمارگر در جوامع مستعمره ارائه داده است. اِمه سزر نيز نويسنده و فعال سياسي اهل مارتينيك بوده كه در جوامع فرانسوي زبان به عنوان مرجع و الگويي در تفكرات و مبارزات ضداستعماري به حساب مي آيد. در اين مقاله ميكوشيم تا با تكيه بر آراء و انديشه هاي اِمه سزر، آنچنان كه در دو اثر گفتاري در باب استعمار (1950) و فرهنگ و استعمار (1963) تشريح شده اند، به تبيين و تحليل تأثيرات استعمار بر تاريخ، تمدن، و هويت ملت هاي استعمارزده بپردازيم. سپس، به منظور بهتر نشان دادن نمودهاي دروني و بيروني اين تأثيرات، جلوه هاي متعدد و متنوعي از آن را در چهار رمان ادريس شرايبي بررسي ميكنيم. اين آثار شامل ماضي ساده (1954)، بزهاي نر (1955)، تمدن، مادرم (1972)، و ديده شده، خوانده شده، شنيده شده (1998) ميشود.

Driss Chraïbi is one of the most famous Francophone Moroccan writers, who has grown in the former French colonies; that’s why he attaches particular attention to cultural consequences of colonialism in the colonial societies. In some of his works, he makes reference, implicitly or explicitly, to the relations between the colonizer and colonized people, and describes military force’s actions or cultural plans in colonized countries. Aimée Césaire is a Martinican politician and author who is considered in Francophone academic environments as a pattern in anti-colonial studies and struggles. In this paper, we try to explain and analyze Aimée Césaire ideas as these are presented in Discourse on Colonialism (1950) and Culture and Colonialism (1963). Then, we examine different effects of intern and external colonial influences in four of Driss Chraïbi’s novels: The Simple Past (1954), The Goats (1955), The Civilization, My Mother (1972), Seen, Read, Heard (1998).