اسرائيليات داستان حضرت مريم عيسي(عليهماالسلام) در تفاسير فريقين با تاكيد بر بحارالانوار

The Isra'iliyyat (of the Israelites) of the Story of Mary and Jesus (p.b.u.t) in Shia and Sunny Commentaries, with Emphasis on Behar al- Anwar Seas of Lights

پژوهش حاضر، تحت عنوان "اسرائيليات داستان حضرت مريم وعيسي(ع)در تفاسير فريقين، با تاكيد بر بحارالانوار"، با هدف استخراج روايات اسرائيلي بحارالانوار در نقل قصص مربوط به آنان نگارش يافته است. هدف عمده اين بوده كه با بررسي متن بحار در اين بخش ها، و ساير آثار علامه مجلسي و تطبيق آن با تفاسير فريقين، احاديث اسرائيلي داستان آن دو بزرگوار ونحوه برخورد علامه با اين روايات و راويان آن ها استخراج شود. برخي بزرگان (از جمله علامه طباطبايي و علامه عسكري) معتقدند، علامه در انتخاب روايات معتبر و بازشناسي آنها از احاديث ضعيف، تلاشي نداشته و هر غث و سميني را در بحارالانوار كنار هم گردآورده و به صحت و سقم محتوايي و درستي يا نادرستي نسبت آنها به معصومين، توجهي نداشته است؛ حال آن كه بر اساس تامل صورت گرفته در "بيان"ها و توضيحات علامه، ذيل روايات اين بخش هاي بحار، و تطبيق آن با تفاسير ديگر مي توان به تطابق نداشتن پندار عمومي با واقعيت درباره چگونگي مواجهه مولف بحارالانوار با روايات پي برد. به عبارت ديگر بايد گفت از ميان انبوه احاديث اين بخش هاي بحار، تعداد بسيار اندكي روايت اسرائيلي را مي توان يافت؛ در اين موارد هم علامه يا صريحا رأي به نادرستي آن ها داده، و يا با توجه به ديگر ملاك هاي ايشان در ساير موارد مي توان بي اعتباري آن را در نظر علامه به اثبات رساند، چرا كه اظهار نظر صريح و قاطع علامه در بطلان اسرائيليات و راويان آن ها در سراسر بحار به چشم مي خورد. بنابراين، بايد گفت علامه مجلسي، در انتخاب روايات بحار دقت لازم را داشته و آن ها را بر اساس ملاك ها و معيارهاي خاص خود گزينش كرده است و بدين ترتيب از نفوذ شمار زيادي روايت اسرائيلي به جامع حديثي بحارالانوار، جلوگيري نموده اند. پس توجه به اسرائيليات و راويان آن ها و اظهار نظر صريح و قاطع در بطلان آن ها، از موضع گيري هاي مهم علامه مجلسي در گزينش روايات بحاراست.

The present research entitled "the Isra'iliyyat of the story of Mary and Jesus (p.b.u.t) in Shia and Sunny commentaries, with emphasis on Behar al-Anwar" was conducted with the aim of extracting the Isra'iliyyat of Behar al-Anwar in narrating the stories of Mary and Jesus. It is mainly aimed at extracting the Isra'iliyyat of these stories and elaborating on how Allamah Majlesi addressed these narratives and their narrators by studying the text of the Behar al-Anwar, reviewing Allamah's other works and comparing and contrasting them with Shia and Sunny commentaries. Some scholars, including Allamah Tabatabaii and Allamah Askari, believe that Majlesi had not tried to select valid narratives and differentiate them from weak ones and had only gathered all valid and invalid hadiths in Behar al-Anwar without considering their validity or invalidity in relation to infallible Imams, while the analysis of his "remarks" and explanations under the aforementioned narratives and comparing them with other commentaries show that general public's conception contradicts with how Majlesi had really addressed these narratives. In other words, it should be said that only few Isra'iliyyat can be found among many related narratives, which are explicitly rejected by Majlesi or can be invalidated on the basis of Majlesi's other criteria for other narratives, because there are many instances of his explicit and clear rejection of Isra'iliyyat and their narrators in all parts of Behar al-Anwar. Therefore, it should be said that Allamah Majlesi had carefully selected the narrations on the basis of his specific criteria and had thus prevented the entrance of many Isra'iliyyat into Behar al-Anwar as a complete collection of hadiths. So, it can be concluded that attention to Isra'iliyyat, their narrators and explicit and clear rejection of such narratives is one of the Majlesi's important criteria for selecting narratives for Behar al-Anwar.