عنوان مقاله :
بازنگري ورود آرياييها به فلات ايران در پرتو آگاهيهاي جديد ژنتيكي (گورستان گوهرتپه، بهشهر)
پديد آورندگان :
وحدتي نسب، حامد دانشگاه تربيت مدرس - گروه باستان شناسي , انواري، زهره دانشگاه تهران - گروه انسان شناسي , قمري فتيده، محمد دانشگاه مازندران - گروه باستان شناسي , شيخ الاسلامي، اميرسامان , اكبري، محمدتقي دانشگاه تربيت مدرس - آزمايشگاه ژنتيك پزشكي , لساني، نغمه آزمايشگاه ژنتيك پزشكي
كليدواژه :
آريايي , جنوب , شرق درياي مازندران , ژنتيك باستاني , عصر آهن , هاپلوگروه H , هند و ايراني
چكيده فارسي :
مسئله ورود مهاجران آريايي به فلات ايران همواره از اهميتي ويژه برخوردار بوده است. گرچه پژوهشهاي ديرپاي زبانشناسي و بعدها باستانشناسي نتوانست به طور قطع به مجادله پيرامون اين موضوع خاتمه دهد اما ژنتيكِ جمعيتها و به ويژه ژنتيك باستاني توانست تا حدود زيادي سهم باستانشناسي، انسانشناسي و زبانشناسي در اين بحث را روشن و نتايج كاربردي درباره منشأ، مهاجرت و سهم خزانه ژنتيكي ايرانيان از اين مردمان مهاجر را ارائه كند. در اين پژوهش نتايج استخراج موفقيتآميز DNA باستاني از استخوانهاي انساني منتسب به عصر آهن (هزاره نخست پيش از ميلاد و بلافاصله پس از ورود مردمان آريايي به ايران) در محوطه گوهرتپه جنوب شرق درياي مازندران ارائه شده است. مقايسه شناساگرهاي ژنتيكي مردمان عصر آهن اين محوطه با مردمان پيش از عصر آهن و همچنين ساكنين امروزي اين ناحيه جغرافيايي، در كنار مروري اجمالي بر نتايج ژنتيكِ باستاني مردمان ايراني كه توسط متخصصين ديگر انجام پذيرفته، همگي در تائيد اين گزاره هستند كه گرچه تأثير جمعيتهايي كه در تاريخ، آريايي خوانده شدهاند بر خزانه ژنتيكي ساكنين بومي سرزمين ايران چندان قابل توجه نبوده، ولي نميتوان اثرات فرهنگي چشمگير بر روي زبان و آرايههاي آئيني جديد را ناديده انگاشت. مردمان امروزي ساكن در ايران اساساً نوادگان هزاران نسل از دودماني هستند كه ريشه در پارينه سنگي جديد (حوالي 40 هزار سال پيش) داشته و در ادوار سپسين با تأثيرپذيري از ديگر فرهنگهاي مهاجر، در نهايت پديدآورنده هويت زيستي- فرهنگي ساكنين امروزي فلات ايران گرديدهاند.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي انسان شناسي ايران
عنوان نشريه :
پژوهشهاي انسان شناسي ايران