تجلي اصل مادينه هستي در بيان قرآن كريم

The representation of the feminine principal of existence in the Holy Quran

امروزه يكي از حوزه هاي حائز اهميت در مطالعات قرآن كريم، توجه به اسلوب هاي بياني اين متن مقدس در ارائه تعاليم الهي است كه از ديرباز تا به امروز، اذهان بسياري از عالمان بلاغت و بيان را به خود مشغول ساخته است. در اين راستا يكي از اسلوب هاي بياني قرآن كريم در ارائه پيام هدايت، حوزه مربوط به بيان هاي اساطيري اين متن مقدس است كه در ادبيات سنتي ما، تا حدود زيادي همان بحث تلميحات(اشارات) است و با اسطوره گويي يا بررسي سرشت زباني عناصر اسطوره اي متن، تفاوت اساسي دارد. بر همين اساس قرآن پژوهان، معتقدند كاربست اين اسلوب بياني در قرآن كريم، نه تنها قدحي به اين كتاب وارد ننموده و اختلالي در آموزه ها و تعاليم مقدس آن ايجاد نمي كند بلكه حتي در راستاي فصاحت و بلاغت آن نيز بوده و با "بلسان قوم" بودن اين كتاب مقدس(ابراهيم/4)، سازگار و هماهنگ است. اما يكي از گونه بيان هاي اساطيري قرآن كريم، اشارات اين متن مقدس به كهن الگوي مام زمين است كه ابتدا به صورت بزرگ مادر اوليه در اعصار قديمي، مورد پرستش واقع مي شد و سپس در ادوار مختلف تاريخي، از اهميت و جلاي آن كاسته شد. تا اينكه در نهايت، به ضميرناخودآگاه آدميان انتقال يافت و تنها از طريق ادبيات و هنر بر ذهن و زبان نوع بشر جاري گشت. در اين راستا پژوهش حاضر درصدد پاسخ به اين سوال است كه با توجه بـه پيشـينة اساطيري زن سالارانة تمدن بين النهرين و جزيره عربستان ، آيا مي توان انواع بازنمود اين كهن الگوي مام زمين را در بيان اساطيري قرآن كريم نيز بازشناخت؟ با توجه به آيات قرآن كريم، زمين در ضمير ناخودآگاه جمعي اعراب عصر نزول، با چه كيفيتي مي زيد؟ كاركرد اين گونه بيان ها، در القاي مفاهيم الهي چيست؟ يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه خداوند سبحان در اسلوب بيان اساطيري اين متن مقدس، بستر ظهور و تجلي اين كهن الگوي مادينه را فراهم ساخته و بدين ترتيب با نفوذ در ضميرناخودآگاه مخاطبان، پيام هدايت خويش را انتقال داده است.

Today, one of the important areas in the study of the Holy Qur'an is the attention to the expressive style of this sacred text in the presentation of divine teachings, which has long been the source of rhetoric science. In this regard, one of the expressive forms of the Holy Qur'an ,is the domain of the mythological expressions of this sacred text, which in our traditional literature is, to a large extent, the same talk of talismans, and with myths or the examination of nature The language of the mythical elements of the text is fundamentally different. one of the mythological expressions of the Holy Qur'an, the references to this sacred text to the ancient model of the mum of the earth, was first worshiped in the great form of the mother of the old age, and then in its various historical periods, its significance and glory reduced. The present study seeks to answer this question. Considering the mythological background of the married woman of Mesopotamian civilization and the island of Saudi Arabia, can one recognize the various types of representations of this ancient Mam earth in the mythological expression of the Holy Qur'an? Given the verses of the Holy Qur'an, what is the quality of the earth in the collective subconscious mind of the Arabs of the Age of Descent? What is the function of these expressions in inducing divine concepts?