كليدواژه :
معرفت‌شناسي , درد و رنج , مثنوي مولوي , انسان‌شناسي
چكيده فارسي :
بررسي اجمالي انديشه مولوي نشان مي‌دهد انسان‌شناسي به نسبت حوزه‌هاي ديگر معرفت‌شناسي همچون خداشناسي، هستي‌شناسي و... مهم‌ترين لايه از لايه‌هاي معرفتي مثنوي معنوي است. از ميان مجموعه ساحت‌هاي انسان‌شناسي نيز مي‌توان ساحت مربوط به روان‌شناسي انسان راـ در لايه‌هاي عقيدتي‌ـ معرفتي، احساسي‌ـ عاطفي، ارادي(نيازها و خواسته‌ها)، گفتاري و كرداري‌ـ مهم‌ترين ساحت از ساحت‌هاي انسان‌شناسي مثنوي تلقي كرد. با توجه به اين اصل، يكي از مهم‌ترين ساحت‌هاي روان‌شناختي انساني در همه لايه‌ها به‌ويژه لايه احساسي‌ـ عاطفي و عقيدتي‌ـ معرفتي مسئله درد و رنج انسان است كه يكي از مهم‌ترين وجوه تراژيك زندگي انسان‌هاست. در اين مقاله، نويسنده سعي كرده است بعد از بررسي ابعاد مختلف اين مسئله و ماهيت و مفهوم درد و رنج در نظام حاكم بر انديشه و زبان مولوي، مجموعه ديدگاه او را در مثنوي در چهار حوزه معناشناسي، وجودشناسي، غايت‌شناسي و شأن اخلاقي درد و رنج، طبقه‌بندي، بررسي و تحليل كند. بررسي اين حوزه‌ها نشان مي‌دهد كه مولوي به همه حوزه‌هاي ياد شده اهتمام ورزيده است؛ اگرچه در عمل و در مقام تبيين و تفسير مسئله به وجودشناسي درد و رنج توجه بيشتري كرده است.
چكيده لاتين :
An overview of Jalāl al-din Muhammad Rumi and his thoughts may indicate that anthropology, as compared to areas of epistemology such as theology and ontology is found to be the most important layer of wisdom in Mathnawi. Among the various scopes of anthropology in Mathnawi, human psychology is discerned to be the most significant one. Likewise, Searching among Ideological-cognitive, volitional (needs and wants), emotional, spoken and practical layers clarified that psychology is assumed to be the most crucial area of Mathnawi. One of the chief problems in different branches of human psychology, especially emotional and cognitive-ideological layers, is suspected to be the issue of pain and suffering which appears as a critical aspect of tragic part of human life. This article sought to study nature of pain and its’ different facets in the thought and prose of Molavi. Subsequently, the collection of Rumi’s viewpoints inMathnawi is categorized in terms of four areas of semantics, ontology, teleology, and moral status of pain and suffering. The result shows that ontology of pain and suffering is the mostly focused, studied and interpreted layer of wisdom in mathnawi. however, Rumi has considered all aforementioned areas in his work.
