دلايل مطرح‌شدن «دين الاهي» از سوي اكبرشاه گوركاني در هند

هند به عنوان سرزميني برخوردار از تكثر ديني همواره در طول تاريخ شاهد شكل‌گيري انشعابات جديد ديني و فرقه‌اي بوده است. با ورود اسلام به اين سرزمين، از سويي اين روند شكل گسترده‌تري به خود گرفت؛ از سوي ديگر حفظ حكومت براي حاكمان مسلمان در قلمرويي با اين تكثر ديني و فرقه‌اي مسئله‌ساز شد. هر كدام از حكام مسلمان در رويارويي با اين مسئله روشي را برگزيدند. اكبرشاه گوركاني يكي از اين حاكمان در 989 ه.ق.، براي مقابله با اين مسئله به فكر ايجاد «دين الاهي» افتاد. در اين تحقيق با استفاده از روش توصيفي- تحليلي مهم‌ترين دلايل شكل‌گيري اين ايده بررسي شده است. اين تحقيق نشان مي‌دهد مي‌توان مطرح‌شدن دين الاهي از سوي اكبر را حاصل شخصيت تساهل‌گراي او، بافت متكثر قلمرو وي به لحاظ ديني و ويژگي‌هاي خاص دوره حكومت اكبر به لحاظ اجتماعي و سياسي دانست.

India, as a land of religious diversity, has always been witnessing the formation of new religious and sectarian splits. Along with the emergence of Islam in the country, this process was expanded. On the other hand, the maintenance of government for Muslim rulers in a land of diverse religions and sects became a serious challenge. Therefore, each Muslim ruler selected a particular approach to overcome the challenge. In 1581 (989 AH), Akbar the Indian Mughal emperor promulgated a new religion called Divine Religion (Persian: Deen-e Elāhi:). By using a descriptive-analytical approach, the present article aims at studying the effective factors underlying the promulgation of Deen-e Elāhi, a crude form of peaceful coexistence of religions. Thus, it demonstrates that the promulgation of Deen-e Elāhi by Akbar can be due to his religious tolerance, the religious diversity of his territory and specific social and political features of his reign.