بررسي و كمي سازي تغييرات سنجه‏هاي سيماي سرزمين با استفاده از سنجش از دور و شاخص‏هاي تنوع زيستي (مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده دز)

امروزه به دليل عدم استفاده منطقي از سرزمين، تبديل، تغيير پوشش و كاربري زمين در سرزمين­ها روند رو به رشدي داشته است. بررسي و كمي سازي اين تغييرات مي‏تواند در برنامه‏ريزي و مديريت پايدار سرزمين ضروري باشد، لذا در اين مطالعه از سنجه‏هاي سيماي سرزمين به­عنوان ابزارهايي كمي‏ساز براي بررسي تغييرات و وضعيت سرزمين استفاده شده است. سنجه‏هاي مورد بررسي از نوع توزيع مكاني و تركيب بندي لكه ها مي باشد. منطقه حفاظت شده دز واقع در استان خوزستان نيز به عنوان مطالعه موردي اين تحقيق انتخاب شده است. به منظور تهيه نقشه­­هاي پوشش­ سرزمين و تحليل تغييرات، به ترتيب، تصاوير ماهواره لندست 7 مربوط به سنجنده TM و تصاوير ماهواره لندست 8 مربوط به سنجنده ETM+ و متريك‏هاي تعداد لكه، تراكم لكه، تراكم حاشيه، بزرگ‏ترين لكه، شكل سيماي سرزمين، كل حاشيه و شاخص‏هاي تنوع گونه‏اي و يكنواختي گونه‏اي شانون و سيمپسون و براي تجزيه و تحليل سنجه‏ها در سطح كلاس از نرم­افزار Fragstats 4.2 و Envi استفاده شده است. نتايج بررسي و مقايسه سنجه‏ها نشان داد كه وسعت اراضي داراي پوشش گياهي در منطقه كاهش يافته، درحالي‏كه اراضي خاكي روند افزايشي دارد. كاهش وسعت پوشش گياهي و افزايش اراضي خاكي بيان‏گر تخريب پوشش طبيعي منطقه طي سال‏هاي مورد مطالعه مي‏باشد. همچنين كاهش سنجه‏هاي تعداد لكه و سنجه تراكم لكه و افزايش سنجه تراكم حاشيه نشان از افزايش تخريب پوشش هاي طبيعي اين منطقه حفاظت شده و افزايش مرز مشترك با كاربري هاي اطراف خود دارد.