واسنجي تابش دريافتي سطح زمين در پهنه شمال‌شرق ايران

تابش خورشيدي رسيده به سطح زمين (Rs)، در بسياري از زمينه‌هاي مهندسي كشاورزي، آبياري و هيدرولوژي كاربرد گسترده‌اي دارد و به اين دليل روش‌هاي مختلفي براي تخمين آن ارايه شده است كه معادله آنگستروم – پرسكات يكي از مهم‌ترين معادلات موجود در اين زمينه است. اين معادله داراي ضرايب تجربي است كه براي هر موقعيت متفاوت مي‌باشند. به دليل اهميت Rs، روش‌هاي مختلفي براي تخمين آن توسعه داده شد. پژوهش حاضر با استفاده از داده‌هاي ميانگين روزانه ساعت آفتابي ايستگاه‌هاي سينوپتيك وابسته به اداره كل هواشناسي كشور در گستره خراسان‌شمالي، خراسان‌رضوي و خراستان جنوبي، طي بازه‌ي 20161988 به برآورد تابش رسيده به سطح زمين پرداخته است. جهت برآورد تابش خورشيدي در سطح زمين از روش انگستروم_ پرسكات بهره گرفته شد. در اين پژوهش با استفاده از روش فرر ضرايب a و b محاسبه و سپس در معادله آنگسترم جايگذاري گرديد، در نهايت با استفاده از مدل درون‌يابي كريجينگ نقشه‌هاي هم‌ارزش تابش گستره مورد مطالعه ترسيم و تحليل گرديد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه مناطق جنوب، جنوب شرق منطقه مورد مطالعه، به‌خصوص ايستگاه نهبندان پتانسيل دريافت تابش خورشيدي، بيش‌تري دارند. كمينه مقادير تابش دريافتي ماهانه‌ي در ماه‌هاي آذر و دي در شمال و شمال‌غرب منطقه مورد مطالعه قرار دارد، كه به ترتيب مقادير 36/7، 98/7 مگاژول بر متر مربع مي‌باشد. بيشينه مقدار تابش دريافتي، در ماه تير با مقدار 24/30 مگاژول بر مترمربع اتفاق مي‌افتد و مناطق جنوب و جنوب‌شرق تا مركز پهنه به‌خصوص ايستگاه نهبندان و به ترتيب فصول تابستان و بهار از نظر دريافت تابش خورشيدي، پتانسيل بيش‌‌تري دارند