بررسي آگاهي شهروندان شهرستان زنجان از چالش‌هاي زيست‌محيطي و راهكارهاي نهادينه‌سازي رفتارهاي صحيح زيست‌محيطي

هدف اين پژوهش بررسي وضعيت آگاهي شهروندان شهرستان زنجان با چالش‌هاي زيست‌محيطي و تحليل راهكارهاي نهادينه‌سازي رفتارهاي صحيح زيست‌محيطي بود. جامعه آماري اين تحقيق توصيفي همبستگي را كارشناسان شاغل در اداره كل محيط زيست و منابع طبيعي استان زنجان تشكيل دادند (130N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران برآورد گرديد (60= n) و با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي تصادفي انتخاب شدند. ابزار اصلي تحقيق پرسش­نامه بود كه روايي آن از طريق نظرات اعضاي هيأت‌علمي تأييد شد. پايايي پرسش­نامه از طريق آزمون راهنما و محاسبه ضريب آلفاي‌ كرونباخ 78/0 تا 81/0 تعيين شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 تجزيه‌وتحليل شد. نتايج تحقيق نشان داد كه ازنظر كارشناسان بيش­ترين ميزان آشنايي شهروندان به ترتيب با چالش‌هاي آلودگي هوا، آلودگي حاصل از استفاده از خودرو‌هاي فرسوده و وسايل و ظروف غيرقابل بازيافت در طبيعت بود و كم­ترين آگاهي در زمينه اهميت حفظ لايه اوزون، كاهش آب‌هاي زيرزميني و وضعيت ميزان فرسايش خاك در ايران و تأثيرات آن داشتند. همچنين ميزان آگاهي كلي شهروندان در سطح نزديك به كم است و حدود 7/51 درصد از پاسخ­گويان سطح آگاهي شهروندان را نسبت به چالش‌هاي محيط زيست خيلي ضعيف بيان كردند. با استفاده از تحليل عاملي تحليل راهكارهاي نهادينه‌سازي رفتارهاي صحيح زيست‌محيطي در هفت عامل آموزش طبقات مختلف جامعه، توسعه‌سازماني و بهبود سياست‌گذاري‌ها، قانون‌گذاري معقول و تبليغات، توانمندسازي كاركنان سازمان‌هاي مربوطه، عوامل انگيزشي، راهبردهاي جديد فرهنگ‌سازي و مشاركت‌هاي نهادهاي مرتبط خلاصه شدند. اين هفت عامل درمجموع توانستند 14/74 درصد از واريانس كل متغيرها را تبيين كنند.