پيش‌بيني سطح آب زيرزميني با استفاده از مدل شبكه‌هاي بيزين پويا مبتني بر تحليل حساسيت (مطالعه‌ موردي: دشت بيرجند)

پيش‌بيني سطح آب زيرزميني، نقش مهمي در مديريت منابع آب زيرزميني دارد. در اين پژوهش، با استفاده از شبكه‌هاي بيزين پوياي احتمالاتي و در نظر گرفتن 10 رويكرد پيش‌بيني ماهانه، با استفاده از داده‌هاي واسنجي 12 سال آبي، سطح ايستابي آبخوان بيرجند، در يك دوره‌ آبي 5 ساله و در دو رويكرد صريح (پيوسته) و خوشه‌بندي (دسته‌بندي) صحت‌سنجي و پيش‌بيني شد. در رويكرد پيش‌بيني صريح، از داده‌هاي صريح ماهانه استفاده و در رويكرد خوشه‌بندي با استفاده از شاخص عرض سيلهوت تعداد خوشه‌هاي بهينه تعيين و با خوشه‌بندي داده‌ها، از داده‌هاي خوشه‌بندي شده براي آموزش مدل بيزين استفاده و پيش‌بيني مدل با استفاده از داده‌هاي خوشه‌بندي انجام شد. با اعمال واسنجي در مدل بيزين و بررسي نتايج سناريوهاي تحليل حساسيت مختلف، كارايي بالاي شبكه‌هاي بيزين پويا به‌ويژه در رويكرد صريح، مشاهده شد. با بررسي 10 رويكرد تحليل حساسيت اعمال شده براي پيش‌بيني سطح ايستابي آبخوان، مشاهده شد كه از بين عوامل پيش‌بيني كننده، پارامتر سطح آب زيرزميني در ماه فعلي اثرگذاري بالايي را در افزايش دقت مدل براي پيش‌بيني سطح ايستابي آبخوان ماه بعدي دارد؛ به گونه‌اي كه با حذف اين پارامتر در مدل بيزين، ضريب تبيين از 0.9925 به 0.0004 كاهش يافت و ميانگين مجذور مربعات خطا نيز از 0.2654 به 0.9709متر افزايش يافت. همچنين بالاترين ضريب تبيين در بين سناريوهاي پيش‌بيني 0.995 است.