تحليل روند تغييرات آبدهي رودخانه‌هاي استان همدان

تحليل و بررسي روند تغييرات دبي رودخانه‌ها در برنامه‌ريزي و مديريت منابع آب بسيار حائز اهميت است. در اين پژوهش، روند تغييرات دبي آب رودخانه‌هاي استان همدان در سه مقياس ماهانه، فصلي و سالانه با استفاده از آزمون ناپارامتري، آزمون من كندال پس از حذف اثر كليه ضرايب خودهمبستگي بررسي شد. بدين منظور، داده‌هاي دبي ماهانه 17 ايستگاه هيدرومتري در دوره آماري يكسان (92-1363) در نظر گرفته شد. براي بررسي شيب خط روند از برآوردگر شيب Sen استفاده شد. همچنين با استفاده از آزمون پتيت سال وقوع تغيير ناگهاني در سري‌هاي زماني دبي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج به دست آمده نشان داد كه در مقياس سالانه، تمامي ايستگاه‌ها روند منفي داشته كه نيمي از آنها در سطح 10 درصد معني‌دار و شديدترين روند منفي معني‌دار متعلق به ايستگاه بوجين با آماره 3.28- =Z بود. بيشترين شيب منفي خط روند در مقياس سالانه متعلق به ايستگاه آران معادل 0.36 مترمكعب بر ثانيه در سال بود. در مقياس ماهانه بيشترين تعداد ايستگاه با روند منفي معني‌دار (در سطح 10 درصد) متعلق به ماه‌ فروردين بود. در حالت كلي روند تغييرات رواناب غالب رودخانه‌هاي استان در سطح معني‌داري 10 درصد نزولي بودند. نتايج آزمون پتيت نشان داد كه در اكثر ايستگاه‌ها و بين سال‌هاي 1374 تا 1378 تغيير ناگهاني در روند رواناب سالانه رخ داده است.