عملكرد نخود (Cicer arietinum) در كشت مخلوط با زيره سبز (Cuminum cyminum) تحت تاثير تاريخ‌هاي كشت

Yield of Chickpea (Cicer arietinum) in the Intercropping with Cumin (Cuminum cyminum) on Different Planting Date

برخي از ويژگي ­هاي رشدي و عملكرد نخود تحت تاثير زمان­ هاي مختلف در كشت خالص و مخلوط با زيره سبز طي آزمايشي به­ صـورت طرح بلـوك كامل تصـادفي با سـه تكرار در سال زراعي 92-1391 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد بررسي شد. تيمارهاي آزمايشي شامل (3 تاريخ كشت خالص نخود و 3 تاريخ كشت مخلوط با زيره سبز كشت خالص 25 بهمن ماه، كشت خالص 10 اسفند ماه، كشت خالص 26 اسفند ماه، كشت مخلوط همزمان زيره سبز با نخود در 25 بهمن ماه، كشت مخلوط جايگزيني 10 اسفند ماه و كشت مخلوط جايگزيني 26 اسفند ماه) بودند. نتايج نشان داد تيمارها اثر معني داري بر روي صفات عملكرد دانه، عملكرد ماده خشك، ارتفاع بوته، نسبت وزن ساقه به ريشه، وزن هزار دانه، تعداد ساقه فرعي بوته و درصد غلاف پوك داشت. بيشترين عملكرد دانه (1435 كيلوگرم در هكتار)، ارتفاع تعداد ساقه فرعي نسبت وزني اندام هوايي به ريشه، وزن هزار دانه در تيمار كشت خالص نخود 25 بهمن ماه حاصل شدند. ارزيابي نسبت برابري زمين در تيمارهاي كشت مخلوط نشان داد بيش­ترين LERs (2/33) مربوط به تيمار كشت مخلوط 26 اسفند ماه و كمترين LERs (1/24) مربوط به تيمار مخلوط 25 بهمن ماه بودند. با توجه به نتايج آزمايش بهترين تاريخ كشت خالص در منطقه مي­تواند دهه سوم بهمن ماه و براي كشت مخلوط با زيره سبز اواخر دهه اول اسفند و اوايل دهه دوم اسفند باشد.

To evaluate the effect of different planting dates on yield and yield components of Chickpea) Cicer arietinum( in sole cropping and intercropping with Cumin (Cuminum cyminum), an experiment was conducted in completely randomized block design with three replications at Research Farm of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad in 2013. The Treatments consisted of three sole cropping and intercropping dates as foloows: chickpea sole cropping in 13 February 2013 (PP1125), chickpea sole cropping in 22 February 2013 (PP1210), chickpea sole cropping in 16 March 2013 (PP1226), chickpea and cumin intercropping in 13 February (PC1125), replacement intercropping in 22 February (PC1210), replacement intercropping in 16 March 2013. The result showed that the highest chickpea seed yield (1435 kg.ha-1), plant height (38.5cm), number of stems (5.7), R.S-1 (3.166) and 1000-seed weight (377g) were obtained in chickpea sole cropping in 13 February planting date (PP1125). The results in intercropping treatments also showed that the highest LER (2.33) was obtained in March 16 relay intercropping treatment (PC1226) and lowest LER (1.24) in February 13 intercropping treatment (PC1125). According to the result the best dates in this region for sole cropping and intercropping with cumin, whould be second and third week of February.