پژوهشي پيرامون لوله هاي شيشه اي درهاي الاونتشنپيرش، آزمايش و مطالعه آن ها با روش فلئورسانس پرتو مجهول

در كاوش‌هاي «اَلاونتَشنپيريشَ» (محوطه‌ي مشهور به «چغازنبيل»)، لوله‌هاي شيشه‌اي به‌دست آمده كه تاكنون تحقيق جامعي درباره‌ي آن‌ها در قالب يك مقاله تحقيقي صورت نگرفته است. اين لوله‌ها به‌عنوان يكي از قديمي‌ترين شيشه‌هاي ايران و درواقع به‌عنوان عنصري تزييني در قاب‌هاي درهاي چوبيِ دو لنگه‌ي برخي از نيايشگاه‌هاي زيگورات چغازنبيل جاي گرفته بوده‌ݠند. لوله‌ها از شيشه‌ي نيمه‌شفاف ساخته شده و درون برخي از آن‌ها قالب‌هاي ميله‌اي از جنس مفرغ هويدا، كشف شده است، از اين نوع لوله‌ها تنها از در زيگورات چغازنبيل پيدا شده است. هدف اصلي اين مقاله، آشنايي با هنر شيشه‌گري در دوره‌ي عيلام ميانه و به‌خصوص اين شيشه‌ها است. در ابتداي اين پژوهش، بايد به چند پرسش اساسي پرداخت؛ نخست، اين‌كه نمونه‌هاي مذكور، آيا نمونه‌هاي مشابهي داشته‌اند؟ و چگونگي راه‌يابي آن‌ها در موزه‌هاي دنيا به چه شكل بوده است؟ و پرسش‌هايي در مبحث آناليز مواد كه اين شيشه‌ها از چه موادي ساخته شده است؟ و عامل اصلي رنگ نمونه‌ي آزمايشي چه بوده است؟ براي پاسخ به اين پرسش‌ها از دو روش كتابخانه‌اي و مطالعات آزمايشگاهي استفاده گرديده، و نهايتاً نتايج حاصله از مطالعات آزمايشگاهي نشان مي‌دهد كه در تهيه‌ي اين شيشه از مقدار مناسبي سيليس به‌عنوان ماده‌ي اصلي و از خاكستر گياهان به‌عنوان مواد گدازه‌آور و موادي نيز به‌عنوان عامل ايجاد رنگ آبي مورد استفاده قرار گرفته است.