بناي ساساني روئه بر كرانه‌هاي سيمره

ويژگي‌هاي طبيعي و زيست‌بومي رود سيمره بر روند شكل‌گيري و تطور استقرارهاي انساني در طول تاريخ تأثيري انكارناپذير داشته است. در طول يك دهه‌ي گذشته‌ي پژوهش‌هاي باستان‌شناسي در حوضه‌ي آبگير سيمره، يافته‌هاي بسيار و مدارك ارزشمند براي بررسي‌هاي تحليلي در حوزه‌هاي گوناگون سفال، معماري و دست‌ساخته‌هاي متنوع فرهنگي به‌دست آمده است. در نتيجه‌ي يكي از بررسي‌هاي روشمند باستان‌شناختي در محدوده‌اي موسوم به «تنگه كافري» در حاشيه‌ي رود روئه، بخش‌هايي از عناصر ساختاري بنايي بر بستر صخره‌‌اي كوه‌مله‌روته بر تراسي از دوران سوم زمين‌شناسي و در شيب تند مشرف به رودخانه‌ي روئه آشكار شد. مجموعه‌ي شواهد موجود و ارزيابي‌هاي مبتني‌بر بررسي اوليه مدارك سفالي، مستندنگاري آثار ساختماني و مشاهده و درك بارزه‌هاي محيطي ضرورت شناخت را در روند  طرح مسائلي چون تاريخ‌­گذاري و اهميت و نقش معماري شناخته شده در بستر و بافتار فرهنگي خاص آن و نسبت‌­اش با اقليم و جغرافياي منطقه كه از اهداف اين پژوهش بود؛ بنابراين  بر اين اساس  در پي آنيم كه گذشته از ارزيابي كاركرد و قدمت نويافته‌­هاي ساختماني به پرسش­‌هايي چون: چرايي جايگاه اين بنا در چشم‌انداز محوطه­‌هاي هم‌دوره در حوزه‌ي فرهنگي سيمره؛ چگونگي ماهيت بنا از نظر كاربري معماري آن در ارتباط با ساير بناهاي هم‌دوره در منطقه؟ چگونگي كيفيت بنا و ارتباط بالقوه‌ي آن با ساير محوطه‌هاي هم زمان در منطقه؟ بپردازيم كه كاوشي هدفمند را در پي‌آورد. نتايج اوليه مؤيد انطباق ساختارهاي معمارانه بر طرحي نظام‌مند، نقشه‌اي دقيق و سبكي شناخته شده از دوره‌ي ساساني و دلالت‌هاي برآمده از وارسي مدارك سفالي در تأييد اين تاريخ‌گذاري است. از طرفي، موقعيت جغرافيايي و موضع راهبردي محدوده و ناحيه‌ي كندو‌كاوها، حاكي از رويارويي با يكي از مسيرهاي مهم ارتباطي ميان‌رودان و عيلام باستان و نقش حياتي اين تنگه در راهيابي از حاشيه‌ي رود سيمره به دره‌شهر و سپس به لرستان است. از همين‌رو استنباط انگيزه‌هاي ارتباطي، مبادلاتي و جابه‌جايي‌هاي اجتماعي براي برپايي اين ساختارهاي بين راهي دور از ذهن نيست؛ ضمن اين‌كه عواملي چون: پيچيدگي نقشه، تنوع فضا، كيفيت مصالح و گستره‌ي احتمالي ساخت‌و‌سازها وجود حاكم‌نشيني محلي در لواي حكومت ساساني را ممكن و بايستگي‌هاي ناظر بر تداوم كاوش‌ها را بي‌ترديد مي‌سازد.