عقلانيت و تأكيد بر زبان در نظام فلسفي هابرماس و رورتي

جهان امروز سرشار از ايده‌پردازي‌هاي فراواني ست كه هركدام در پي حل معضلات جامعه‌ي آرمان‌گراي كنوني است. بشر هماره در پي رسيدن به سعادت و خوشبختي بوده است و در اين راه دين‌ها، نحله‌هاي فلسفي، اجتماعي، ادبي و... گوناگوني سر برآورده‌اند. هدف اصلي اين پژوهش بيان ديدگاه ريچارد رورتي و يورگن هابرماس دو فيلسوف جامعه‌شناس براي ترسيم جامعه‌اي است كه در آن بشر به رهايي برسد. نگاه هم‌سو رورتي با هابرماس ما را بر اين داشت به نگاهي تطبيقي بين اين دو متفكر براي رسيدن به نتيجه‌اي مطلوب‌تر بپردازيم. تحقيق پيش‌رو به عقلانيت و زبان از ديدگاه اين دو متفكر پرداخته كه چگونه در جامعه‌ي مدرن براي رهايي از مشكلات تعريفي جديد از عقلانيت مطرح مي‌كنند و نيل به مقصود را به كاربرد زبان گره مي‌زنند. نظريات اين دو فيلسوف در رابطه با عقلانيت و زبان با اندكي اختلاف هدف مشتركي را در برمي‌گيرد؛ و آن هم تفاهم و توافق و آزادي فردي در جوامع است. رورتي فيلسوف پست‌مدرن و هابرماس مدافع پروژه ناتمام مدرنيته راه‌كارهاي مشابه و بعضاً متفاوتي در عقلانيت و زبان دارند؛ اما هر دو روياي رهايي از عقل ابزاري نيز دست‌يابي به يك جامعه‌ي آرماني را در سر مي‌پرورانند كه اين رويا را به عرصه‌ي عمل مي‌كشانند. نتايج تحقيق نشان داد آن‌ها مؤلفه‌هاي عقلانيت و زبان را ابزارهايي براي حل مسائل و مشكلات بشر در جامعه مدرنيته به كار مي‌برند و نيز با نفي معناي خاصي از عقلانيت به دنبال جايگزين كردن معناي ديگر عقلانيت به‌عنوان واسطه‌ي امكان ايجاد يك ارتباط و گفتمان فارغ از فشار بيروني و ترس و تهديد براي رسيدن به هم‌فهمي هستند.