كليدواژه :
رفتار اطلاعاتي , ساختار دانش , هم واژگاني , علم سنجي
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: استفاده از تحليل هم واژگاني اين قابليت را دارد كه ساختار فكري دانش در يك حوزۀ پژوهشي را شناسايي كند و جنبه هاي پژوهشي زيرمجموعۀ آن را آشكار نمايد. اين پژوهش سعي دارد با استفاده از فن تحليل هم واژگاني، ساختار فكري دانش در پژوهشهاي رفتار اطلاعاتي را با استفاده از رويكردهاي تحليل شبكه و ديداري‌سازي علم مورد مطالعه قرار دهد.
روش: اين پژوهش به روش كتابسنجي و تحليل شبكه هاي اجتماعي انجام شده است. جامعۀ پژوهش را تعداد 2146 ركوردي تشكيل ميدهد كه در حوزۀ رفتار اطلاعاتي در بازۀ زماني 2006 تا 2014 در وبگاه علوم نمايه شده اند.
يافته ها: يافته ها نشان داد كه از نظر فراواني، كليدواژۀ «بازيابي اطلاعات»، و از نظر هم رخدادي دو كليدواژۀ «نيازهاي اطلاعاتي-رفتار اطلاعاتي» بيشترين فراواني را در پژوهشهاي رفتار اطلاعاتي داشته اند. يافته هاي مربوط به خوشه بندي سلسله مراتبي به روش «وارد» نيز منجر به شكل گيري يازده خوشه در اين حوزه گرديد كه از مهمترين خوشهها ميتوان به «مطالعات كاربران»، «رفتار اطلاعات سلامت»، و «شبكههاي اجتماعي» اشاره نمود.
نتيجه گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد كه تحليل هم رخدادي واژگاني به خوبي ميتواند ساختار علمي يك حوزه را نمايش داد. نتايج تحليل نمودار راهبردي نشان داد كه «رفتار اطلاعات سلامت»، «مطالعات كاربران»، «شبكههاي اجتماعي»، و «ربط و بازيابي اطلاعات» جزو خوشههاي بالغ و مركزي به حساب ميآيند و نقش محوري دارند. همچنين، چهار خوشۀ «منابع اطلاعاتي»، «جستجوي وبي»، «بازيابي اطلاعات»، و «مديريت اطلاعات» جزو خوشههاي در حال ظهور يا زوال ميباشند. و در نهايت، گرچه خوشۀ «رابط كاربري و فناوري اطلاعات» در قسمت مركزي بوده، لكن توسعه نيافته است. با توجه به فراواني كليدواژه ها از يك سو، و خوشههاي به دست آمده از سوي ديگر، به نظر ميرسد پژوهشهاي رفتار اطلاعاتي ارتباط تنگاتنگي با پژوهشهاي حوزۀ پزشكي و سلامت نيز دارد و به احتمال فراوان بسياري از مطالعات رفتار اطلاعاتي بر روي جوامع پزشكي و سلامت انجام شده است.
چكيده لاتين :
Background and Aim: The intellectual structure of knowledge and its research front can be identified by co-word analysis. This research attempts to reveal the intellectual structure of knowledge in information behavior inquiries, via co-word, network analysis, and science visualization tools.
Methods: Bibliometric methodology and social network analysis are used. Population comprises 2146 records in the field of Information Behavior during 2006-2014, which had been retrieved from Web of Science.
Results: finding indicate that “Information Retrieval” is the most frequent keyword in the Information Behavior inquiries. Also, “Information Needs and Information Behavior” are the most frequent co-occurred keywords. Use of hierarchical cluster analysis by Ward method led to the creation of 11 topical clusters in Information Behavior, including among others: “User Studies,” “Health Information Behavior,” and “Social Networks.”
Conclusions: The results indicated that the co-word analysis can be well uncover the intellectual structure of scientific disciplines. The results of the strategic diagram showed that “health information behavior”, “user studies”, “social networks”, and “relevance in information retrieval” are among well-matured and central clusters with pivotal role. Moreover, four clusters, including “information resources”, “Web search”, “information retrieval”, and “information management” are among emerging or declining clusters. Finally, although the “interface and information technology” cluster is in the central part, but it is underdeveloped. Due to the frequency of keywords on the one hand, and clusters obtained on the other hand, it seems to be a close relationship between information behavior and health studies. Therefore, it seem that many of information behavior studies have been conducted in health and medical communities
