بررسي نمودهاي آنيماي معشوق در منظومۀ ويس و رامين (با رويكرد نظريۀ كهن‌الگوي يونگ)

نقد كهن‌الگويي روشي نوين در بررسي متون ادبي است. يونگ با طرح و شرح دو مقولۀ ناخودآگاه جمعي و كهن‌الگو، به اين شيوه از نقد انسجام بيشتري بخشيده‌است. كهن‌الگوها ميراث مشترك تمدن بشري هستند كه در ناخودآگاه جمعي ذخيره شده‌اند. «آنيما» مهم‌ترين كهن‌الگو محسوب مي‌شود و منظور از آن، «نيمۀ زنانۀ روح مرد» است. اين كهن‌الگو در ادب فارسي از جملۀ منظومۀ ويس و رامين به صورت معشوقه تجلي يافته‌است. از اين ‌رو، در مقالۀ حاضر، مهم‌ترين نمودهاي كهن‌الگوي آنيما در قالب شخصيت «ويس»، معشوقۀ رامين، به روش توصيفي‌ـ تحليلي واكاوي شده‌است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه عشق ميان ويس و رامين در يك نگاه به وجود آمده‌است. ويس شخصيتي دوقطبي دارد و گاهي با عشوه و بي‌محلي باعث آزردگي خاطر رامين مي‌شود و زندگي را بر او تلخ مي‌كند و گاهي با نزديك‌ شدن به عاشق و برآوردن خواسته‌هاي او، كامش را شيرين مي‌سازد و زندگي دوباره‌اي به دلداده مي‌بخشد.. يونگ نيز در ارتباط با آنيما به اين موضوعات اشاره كرده‌است.