بررسي رابطه بين سواد اطلاعاتي و سواد سلامت در دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه فردوسي مشهد

Relation between Information Literacy and Health Literacy of Students in Ferdowsi University of Mashhad

زمينه و هدف: تاكيد بر مهارت‌هاي اطلاعاتي ويژگي مشترك دو مفهوم سواد اطلاعاتي و سواد سلامت است، اين مهم نشان دهنده نوعي ارتباط بين سواد سلامت و سواد اطلاعاتي است. بر اين اساس هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه بين سواد اطلاعاتي و سواد سلامت در ميان كل دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه فردوسي مشهد است. روش: اين پژوهش از نوع كاربردي است كه به روش پيمايشي با رويكرد توصيفي-همبستگي انجام شده است. جامعه آماري اين پژوهش را دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه فردوسي مشهد تشكيل مي‌دهد (8500 نفر) كه به روش نمونه گيري تصادفي طبقه‌اي 368 نفر به عنوان اعضاي نمونه انتخاب شدند. براي بررسي وضعيت سواد سلامت دانشجويان از پرسشنامه استاندارد سواد سلامت (منتظري و ديگران، 1393) شامل ابعاد دسترسي، مهارت خواندن، فهم، ارزيابي، تصميم گيري و به كارگيري اطلاعات سلامت بهره گرفته شد. براي سنجش سواد اطلاعاتي نيز از پرسشنامه محقق ساخته شامل ابعاد: تشخيص نياز اطلاعاتي، مكان­يابي اطلاعات، سازماندهي اطلاعات، و ارزيابي اطلاعات، استفاده شد. روايي ابزار­ها از طريق مشورت با صاحب­نظران و پايايي نيز با آزمون آلفاي كرونباخ (با ضريب 863 /0 براي پرسشنامه سواد سلامت و 912 /0 براي پرسشنامه سواد اطلاعاتي) تأييد گرديد. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد، 25 درصد دانشجويان سواد سلامت ناكافي، 31/38 درصد سواد سلامت مرزي، و 69/36 درصد سواد سلامت كافي دارند. سطح سواد اطلاعاتي دانشجويان نيز بالاتر از سطح متوسط به دست آمد. همچنين يافته‌ها نشان داد، بين ميزان سواد اطلاعاتي و سواد سلامت رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و سواد اطلاعاتي حدود 40 درصد از تغييرات سواد سلامت را تبيين مي­كند. بررسي نحوه كسب اطلاعات مربوط به سلامت در جامعه مورد بررسي نيز نشان داد، بيشتر دانشجويان اطلاعات مربوط به سلامت را از طريق اينترنت و تعامل با دوستان به دست مي‌آورند. نتيجه‌گيري: با توجه به اينكه سواد اطلاعاتي بر مهارت‌هاي اطلاعاتي از كسب اطلاعات تا ارزيابي و استفاده از اطلاعات تاكيد دارد، توسعه مهارت‌هاي سواد اطلاعاتي در دانشجويان مي‌تواند زمينه افزايش سواد سلامت آن‌ها را نيز فراهم سازد. بر اين اساس، كتابخانه‌ها مي‌توانند با آموزش مهارت‌هاي سواد اطلاعاتي به كاربران، به ارتقاء سواد سلامت دانشجويان كمك نمايند. در مقاله حاضر به تعدادي از مهم‌ترين برنامه‌هايي كه كتابخانه‌ها مي‌توانند در راستاي توسعه سواد اطلاعاتي و سواد سلامت انجام دهند، اشاره شده است

Background and Aim: This research aims to explore relation between health literacy and information literacy of post-graduate students in Ferdowsi university of Mashhad. Method: This research is descriptive-correlational survey research. Population included post-graduate students of Ferdowsi university of Mashhad that 368 of them were selected via stratified sampling. Two Questionnaires were used for data collection. First one was Health Literacy for Iranian Adults (HELIA) that was a reliable and valid instrument for measuring health literacy in Iran and include the following constructs: ability to read, ability and skills to access, understand, and appraise health information, make decisions, and practice in order to maintain or improve health. The second one was designed by the researchers in order to measure information literacy skills including four dimensions: identifying information needs, locating, organizing, and evaluating information. Results: Finding showed that 25% of students have inadequate health literacy, 38.31% of them have moderate literacy and others have normal high-quality health literacy. Also, their information literacy level is higher than average. Also the results show significant and positive correlation between information literacy and health literacy. Level of health literacy in female students is higher than males and level of this variable in Ph. D. Students is more than Master students. Findings showed that post graduate students search the internet and communicate with friends in order to acquire health information. Conclusion: Since, Impact of Information literacy on information skills from the access to evaluation and use of information. So, Enhancement of information literacy skills in students could improve their health literacy. Accordingly, libraries can increase level of students’ health literacy by learning information literacy skills. Some libraries’ programs are noticed in order to enhance level of students’ health literacy and information literacy