ملاحظاتي انتقادي درباب نگرش سياحان خارجي دوره قاجار به آيين يارسان

گسترش ورود اروپاييان به ايران در قرن 19ميلادي/13 هجري، اگرچه موجبات افزايش اطلاعات آنان در عرصه هاي مختلف از طبيعت و جامعه ايران را فراهم ساخت، اما به دليل ادراك حسي يا سطحي از فرهنگ، اديان و مذاهب ايراني، به ويژه مذاهب قومي، محلي و رازآلود، دريافت هاي آنان با اما و اگرهاي فراواني همراه است. اين امر در گزارش سياحان غربي دوره قاجاريه از مذاهب صفحات غرب ايران به وضوح قابل مشاهده است. هدف اين پژوهش بررسي انتقادي اين موضوع بر پايه روش تطبيقي است. بخش فراواني از آنچه سفرنامه نويسان خارجي در سفرنامه هاي خود تحت عناوين اهل حق، نُصَيري، چراغ خاموش، چراغ پف، داوودي و به ويژه فرقه علي اللهي به عقايد و آداب و رسوم جاري در ميان كردان با مركزيت شهر كرند غرب منسوب داشته اند، بيشتر به يكي از آيين هاي رايج در منطقه به نام «ياري» تعلق دارد و در نتيجه تصوير آنان از فرقه علي اللهي تصويري مخدوش و غير قابل اعتماد است.