توسعه و تحول بردسير در دوره قراختائيان بر اساس ديدگاه مقدسي

مقدسي در احسن التقاسيم في معرفه الاقاليم تعاريف جديدي از «مصر»، «قصبه» «مدينه» و «قريه» آورده و با توجه به نقش و كاركرد آن‌ها در قبال يكديگر، حيات هر واحد را در پيوند با واحد ديگر دانسته است. وي براي تشريح پيوند آن‌ها به يكديگر از رابطه موجود بين شاهان، حاجبان، ا‌سواران و پياده‌نظام‌ها كمك گرفته است و در قالب اين تشبيه، رابطه‌اي معنادار و منطقي از يك سو بين واحدهاي مختلف جغرافيايي با يكديگر و از سوي ديگر بين فراز و فرود اين واحدها با قدرت سياسي برقرار كرده است. در اين مقاله ابتدا ديدگاه مقدسي درباره واحدهاي «مصر»، «قصبه»، «مدينه» و «قريه» توضيح داده شده و آنگاه سعي شده توسعه و تحول دارالملك بردسير (شهر كرماني فعلي) در دوره قراختائيان و نقشي كه اركان قدرت سياسي در اين توسعه و تحول ايفا كرده اند تشريح شود. اين بررسي نشان مي‌دهد توسعۀ بردسير در دورۀ قراختائيان از يك الگوي معنادار پيروي مي‌كرده است. شناخت اين الگوي بومي مي‌تواند محققان را در تحليل ديگر شهرهاي مركزي ايران يا سرزمين‌هاي اسلامي ياري نمايد.