بررسي اثرات متقابل منابع مختلف فسفر و پتاسيم در رفتار انحلال فسفر و پتاسيم توسط برخي از جدايه ‌هاي باكتريايي

پتاسيم و فسفر از جمله عناصر ضروري و مهم براي رشد گياه تلقي مي‌شوند و راهكار زيستي يكي از روش‌هاي تامين آنها مي‌باشد. براي بررسي روابط بين منابع فسفر محلول (فسفات سديم) و نامحلول (تري‌كلسيم فسفات) بر آزادسازي پتاسيم از كاني‌هاي ميكا يعني بيوتيت و موسكويت و همچنين ارزيابي اثر نوع كاني ميكا در انحلال فسفر از منبع تري‌كلسيم‌فسفات، اين تحقيق با حضور برخي از باكتري‌هاي متعلق به جنس سودوموناس به نام‌هاي S103، S143، S191 و S211 انجام شد. اين آزمايش به صورت فاكتوريل در غالب طرح كاملاً تصادفي با دو نوع كاني ميكا و دو منبع فسفر با در نظر گرفتن سه تكرار انجام شد. ازكشت شبانه اين باكتري‌ها به ميزان 500 ميكروليتر به 30 ميلي‌ليتر محيط كشت الكساندروف افزوده شد. پس از انكوباسيون به مدت يك هفته در دماي 26 درجه سلسيوس و شيك 120 دور در دقيقه، ميزان آزادسازي پتاسيم با استفاده از دستگاه فليم‌فتومتر و ميزان انحلال فسفات با استفاده از روش زرد و دستگاه اسپكتروفتومتر در طول موج 430 نانومتر، اندازه‌گيري شد. اندازه‌گيري‌ها نشان داد كه آزادسازي پتاسيم از كاني بيوتيت بيش از موسكويت بود و همچنين جدايه‌ها در حضور تري‌كلسيم‌فسفات نسبت به فسفات سديم، بين 15 تا 48 درصد پتاسيم بيشتري آزاد كردند. جدايه‌S191 در ميان جدايه‌ها بيشترين پتاسيم آزاد شده را با ميانگين 45/5 ميلي‌گرم بر ليتر نشان داد. يافته‌هاي آزمايش نشان داد كه آزادسازي پتاسيم توسط باكتري‌ها از كاني بيوتيت حدود 5/4 برابر بيش از موسكويت بوده و به نظر مكانيسم مشابهي در انحلال فسفر و آزادسازي پتاسيم وجود دارد زيرا در حضور تري‌كلسيم فسفات مقدار بيشتري پتاسيم از كاني ميكا آزاد شد. اثر كاني‌هاي بيوتيت و موسكويت بر انحلال فسفات جدايه‌ها معني‌دار نشد و تمام جدايه‌ها با شاهد اختلاف معني‌دار نشان دادند و بالاترين انحلال فسفات به مقدار 488 ميلي‌گرم بر ليتر در جدايه S19-1 به دست آمد. اثر كاني هاي بيوتيت و موسكويت بر انحلال فسفات جدايه ها معنيدار نبود و توانايي انحلال فسفات جدايه ها متأثر از كاني هاي ميكا نبود اما توان رهاسازي پتاسيم در حضور منابع محلول و نامحلول فسفر متفاوت بود.