مقايسه چند عصاره‌ گير براي استخراج پتاسيم قابل جذب برنج در برخي از خاك‌ هاي استان كهگيلويه و بوير احمد

پتاسيم و نيتروژن دو عنصر غذايي بوده كه بيشترين نقش را در افزايش كمي و كيفي برنج ايفا مي‌نمايد. اين عنصر نيز همانند نيتروژن به مقدار زيادي، توسط گياه برنج جذب مي‌شود. ارزيابي وضعيت عناصر غذايي در خاك از نقطه نظر تغذيه‌اي، زيست‌محيطي و اقتصادي حائز اهميت است. اين تحقيق با هدف مقايسه 11 عصاره گير مختلف به منظور تعيين عصاره‌گيرهاي مناسب جهت برآورد پتاسيم قابل جذب برنج در 11 نمونه خاك انتخابي (از مجموع 40 خاك) استان كهگيلويه و بوير احمد انجام شد. بذرهاي برنج در سه تكرار در گلدان‌هاي يك و نيم كيلوگرمي به مدت 10 هفته كشت و سپس برداشت شدند. ميزان پتاسيم گياه برنج به كمك اسيدكلريك 1 نرمال عصاره‏گيري شد. پتاسيم قابل جذب خاك به وسيله عصاره‌گيرهاي استات آمونيوم 1 مولار، كلريد سديم 1 و 2 مولار، اسيد سولفوريك 025/0 مولار، كلريد باريم 1/0 مولار، كلريد كلسيم 01/0 مولار، مورگانولف، ABDTPA، استات سديم 1 نرمال، استات منيزيم 1 مولار و اسيدكلريدريك 2‌ مولار اندازهگيري شد. بررسي نتايج ضرايب همبستگي عصاره‌گيرهاي مختلف با ميزان جذب پتاسيم توسط اندام‌ هوايي گياه برنج حاكي از آن بود كه بيشترين همبستگي با جذب گياهي مربوط به عصاره‏گير استات سديم و استات آمونيوم بوده (r به ترتيب 85/0 و 73/0) و پس از آن‌ها عصاره‌گيرهاي مورگان و سديم كلريد 2 مولار قرار دارند. كمترين مقدار همبستگي مربوط به عصاره‏گير كلريد كلسيم بوده‏ است. بنابراين عصاره‌گيرهاي استات سديم و استات آمونيوم به ترتيب با توجه به سادگي و اقتصادي بودن، سرعت عصاره گيري و بالا بودن ضريب همبستگي با جذب توسط برنج جهت تعيين پتاسيم قابل دسترس در خاك‌هاي مورد نظر توصيه مي‌گردند.