نقش گلومالين توليدي توسط قارچ Rhizophagus irregularis در تثبيت ريشه ‏اي كادميوم توسط شبدر سفيد (Trifolium repens L.)

تثبيت ريشه‏اي فلزات سنگين توسط گلومالين از جمله ساز و كارهاي حفاظتي قارچ‏هاي ميكوريزي در پاسخ به تنش فلزي است. با اين پيش‏فرض، نقش قارچ Rhizophagus irregularis در همزيستي با گياه شبدر سفيد در تثبيت ريشه‏اي كادميوم و توليد گلومالين و سهم آن در سكوستره‏سازي كادميوم در ريشه بررسي گرديد. آزمايشي گلداني در آرايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي شامل دو فاكتور، قارچ (با و بدون قارچ ميكوريزي) و سطوح كادميوم (0، 15، 30 و 45 ميكرومولار Cd+2) در پنج تكرار طراحي گرديد. نتايج نشان داد كلنيزاسيون ريشه گياهان توسط قارچ Rhizophagus irregularis منجر به بهبود تغذيه‏ فسفري و وزن خشك اندام هوايي و ريشه در مقايسه با گياهان غيرميكوريزي گرديد. با افزايش غلظت كادميوم، كارآيي جذب و استخراج گياهي افزايش و كارآيي انتقال گياهي كادميوم از ريشه به اندام هوايي كاهش يافت. كارآيي جذب گياهي كادميوم در گياهان ميكوريزي به ‏طور معني‏داري بيشتر از گياهان غيرميكوريزي بود. گرچه، كارآيي انتقال گياهي از نظر آماري تفاوت معني‏داري بين گياهان ميكوريزي و غيرميكوريزي نداشت ولي اين فاكتور در گياهان ميكوريزي كمتر از غيرميكوريزي بود. از سوي ديگر، جذب كادميوم در ريشه بيشتر از اندام هوايي بود، همچنين مقدار كادميوم ريشه در گياهان ميكوريزي بيشتر از گياهان غيرميكوريزي بود. بنابراين، گياه شبدر ميكوريزي در تثبيت ريشه‏اي كادميوم نقش موثرتري داشت. با افزايش غلظت كادميوم، توليد گلومالين ريشه و مقدار كادميوم سكوستره شده توسط آن نيز به ‏طور معني‏داري افزايش يافت. در نتيجه، سهم بيشتر ريشه گياهان ميكوريزي در جذب كادميوم مي‏تواند به دليل سكوستره‏سازي كادميوم در ساختارهاي قارچي ريشه باشد. گلومالين به‏عنوان پروتئين القايي تنش و تركيب مهم و موثر ديواره اسپور و هيف قارچ AM در حفاظت گياه ميزبان از اثرات سمي كادميوم در نقش پروتئين شوك حرارتي و نيز كاهش قابليت دسترسي زيستي آن، نقش مهم و كليدي در تثبيت ريشه‏اي كادميوم دارد.