بررسي خطرپذيري نيترات در اندام هاي خوراكي برخي محصولات كشاورزي استان اصفهان

نيترات (NO3) به عنوان يك منبع غذايي براي رشد گياهان ضروري است اما مقادير زياد آن در رژيم غذايي انسان با امكان ابتلا به بيماري هاي جدي مانند سرطان هاي گوارشي و متهموگلوبينميا در نوزادان در ارتباط است. سبزيجات منبع اصلي نيترات هستند به طوري كه 80 درصد متوسط جذب روزانه نيترات را تشكيل مي دهند و يكي از دلايل اصلي وجود نيترات مازاد در سبزيجات، مصرف بيش از اندازه كودهاي نيتروژني و استمرار در مصرف نامتعادل كودهاي شيميايي نيتروژن است. با توجه به نگراني هاي جدي درباره امكان آلودگي محصولات كشاورزي مختلف به نيترات، اين مطالعه با هدف بررسي انباشتگي نيترات در اندام خوراكي تعدادي از محصولات كشاورزي غالب شهرستان هاي استان اصفهان و مقايسه آن با حد بحراني غلظت نيترات در اين محصولات انجام شد. محصولات كشاورزي غالب استان شامل سيب زميني (Solanum tuberosum) محصول پرمصرف غذايي و خيار (Cucumis sativus) محصول پرمصرف خام خواري كه در فصل سرد سال امكان انباشتگي نيترات محتمل تر است، از گلخانه ها و مزارع كشاورزان پيشرو جمع آوري شد. سپس نمونه مركب تهيه و غلظت نيترات نمونه ها با استفاده از روش دي آزو تعيين شد. براساس سرانه مصرف اين محصولات توسط ساكنين استان اصفهان، نقشه پهنه بندي خطرپذيري نيترات براي گروه سني كودكان و بزرگسالان ترسيم شد. نتايج نشان داد ميانگين غلظت نيترات در خيار و سيب زميني در تمام شهرستان هاي مورد بررسي كم تر از حد مجاز نيترات بود. نقشه هاي پهنه بندي خطرپذيري نيترات در استان اصفهان نشان داد كه در تمام مناطق اين نسبت كمتر از 1 (بيشينه 0/051 و 0/02 به ترتيب براي سيب زميني و خيار) بود، لذا از لحاظ نيترات اندام هاي خوراكي كيفيت سلامت محصولات كشاورزي مورد مطالعه در شرايط مطلوب قرار داشت. با اين حال پايش مستمر محصولات كشاورزي جهت اطمينان از كيفيت سلامت آن ضروري است.