بررسي تاثير دو روش پيگيري مراقبتي تلفني و پيامكي بر تبعيت از درمان در بيماران جراحي باي پس شريان كرونر

The effect of two ways of using the phone and SMS follow-up care on treatment adherence in Coronary Artery Bypass Graft patients

هدف. هدف مطالعه حاضر، بررسي تاثير دو روش پيگيري مراقبتي تلفني و پيامكي بر تبعيت از ­درمان بيماران پس از عمل جراحي باي پس شريان كرونر، بستري در بخش­هاي جراحي قلب بيمارستان­هاي منتخب شهر تهران بود. زمينه. يكي از مهم­ترين جنبه­ هاي مراقبتي و پيگيري بعد از عمل جراحي باي پس شريان كرونر، تبعيت از برنامه درماني است؛ به گونه ­اي كه موفقيت جراحي در طولاني مدت به تبعيت از برنامه درماني وابسته است. روش كار. اين كارآزمايي باليني بر روي بيماران تحت جراحي باي پس شريان كرونر بستري در بخش­هاي جراحي قلب بيمارستان­هاي منتخب شهر تهران، در سال 1393 انجام شد. در اين مطالعه، 90 بيمار به روش مبتني بر هدف انتخاب و با تخصيص تصادفي، در يكي از سه گروه 30 نفري پيگيري تلفني، پيامكي و كنترل قرار گرفتند. پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك و پرسشنامه تبعيت از درمان به روش مصاحبه حضوري، در دو نوبت (شروع مطالعه و دو ماه بعد از شروع مطالعه) تكميل گرديد. قبل از ترخيص، به دو گروه پيگيري تلفني و پيامكي، آموزش حضوري و كتابچه آموزشي داده شد. در گروه پيگيري تلفني، هفته­اي سه بار و به مدت دوماه تماس تلفني برقرار گرديد و در گروه پيگيري پيامكي، روزانه يك پيامك و به مدت دو ماه ارسال گرديد. براي تجزيه و تحليل داده­ها از آزمون­هاي آماري كاي دو، آزمون دقيق فيشر، تي زوجي، آناليز واريانس يك طرفه، آناليز كوواريانس و آزمون تعقيبي بون فروني استفاده شد. يافته ­ها. بين دو گروه پيگيري تلفني و پيامكي از لحاظ تغييرات نمره تبعيت از درمان قبل و بعد از مداخله تفاوت آماري معناداري وجود نداشت. بين دو گروه پيگيري تلفني و كنترل (0/0001p<) و دو گروه پيگيري پيامكي و كنترل (0/0001p<) از لحاظ امتياز تبعيت از درمان، قبل و بعد از مداخله، تفاوت آماري معناداري مشاهده شد. نتيجه ­گيري. يافته ­هاي مطالعه نشان داد كه پيگيري تلفني و پيامكي، هر دو، منجر به بهبود تبعيت از درمان بيماران بعد از جراحي باي پس شريان كرونر مي شوند. بنابراين، پيشنهاد مي­شود از اين روش­­هاي مراقبتي، در پيگيري بيماران قلبي استفاده گردد.

Background. One of the most important aspects of care and follow-up after coronary artery bypass graft surgery is treatment adherence program. As the long term success of the surgery depends on the treatment of adherence plan. Aim. The purpose of this study was to evaluate the efficacy of phone and SMS follow-up care on patients' treatment adherence after coronary artery bypass graft. Method. This clinical trial was performed on patients undergoing coronary artery bypass graft surgery in the heart surgery unit in Tehran hospitals in 2014. In this study, 90 patients were selected purposively and allocated into telephone follow-up group (n=30), SMS follow-up group (n=30) and control group (n=30). Demographic and treatment adherence questionnaire were completed twice (before intervention and two months after the intervention). The telephone follow-up and SMS follow-up groups were given training and booklet before discharge. In telephone follow-up intervention, three calls a week was made for two months and the SMS follow-up group received text messages daily for two months. To analyze the data, Chi-square test, Fisher exact test, t-test and ANOVA, ANCOVA, and Bonferroni test were used. Findings. There was no statistically significant difference between the telephone follow-up and SMS follow-up groups in terms of treatment adherence scores, before and after intervention. A statistically significant difference was seen between telephone follow-up and control groups (p<0.0001), and SMS follow-up and control groups (p<0.0001) in terms of treatment adherence scores, before and after the intervention. Conclusion. Both SMS and telephone follow-up are effective to improve treatment adherence in patients after coronary artery bypass graft. It is suggested to use these interventions for patient following coronary artery bypass graft.