فرآيند ايفاي نقشهاي كاري و خانوادگي در زنان پرستار

Work and Family Roles Among Women Nurses

مقدمه: باتوجه به تغييرات دموگرافيك جوامع امروزي و مشاركت فزاينده زنان در بازار كار، يكي از مهم‌ترين چالش‌ها در مشاغل داراي نوبت كاري مانند پرستاري ايفاي نقشهاي كاري و خانوادگي مي‌باشد. چگونگي ايفاي نقش هاي كاري و خانوادگي در پرستاران زن بعنوان هدف اصلي اين مطالعه كيفي مورد بررسي قرار گرفت. روش كار: بر اساس روش نظريه زمينه‌اي استراوس و كوربين 1998 تجارب روزمره 20 نفر از كارشناسان پرستاري زن شاغل در بيمارستان‌هاي آموزشي تهران باميانگين سابقه كار 12 سال، در مورد فرآيند ايفاي نقشهاي كاري و خانوادگي با استفاده از روش مصاحبه انفرادي و بحث و گفتگوي گروهي در سال 1392 گردآوري شده و تجزيه و تحليل گرديد. يافته‌ها: چهار طبقه اصلي حاصل از تجربيات شركت كنندگان شامل «سختي نقشهاي خانوادگي»، «سختي شرايط كار»‌، «منابع حمايتي غير مؤثر» و «نارضايتي» بود. در پايان طبقه مركزي پديدار شده از اين طبقات تلاش مداوم براي استمرار موقعيت شغلي و خانوادگي تعيين گرديد. نتيجه گيري: نتايج نشان داد پرستاران با توجه به فشار نقشهاي خانوادگي و كاري، كمبود تسهيلات محل كار ومنابع حمايتي غير مؤثر ضمن تلاش مداوم براي ايفاي نقشهاي كاري و خانوادگي خود، اغلب مجبوربه غفلت از نيازهاي خود مانند نياز به استراحت و خواب كافي و ... مي‌شوند. در نهايت تحت اين شرايط پيامد فرآيند ايفاي نقشهاي كاري و خانوادگي خستگي مزمن، بروز مشكلات سلامتي و نارضايتي در اغلب پرستاران شاغل است كه موجب كاهش اثربخشي شغلي پرستاران و مراقبتهاي ارائه شده به بيماران خواهد شد. بنابراين لازمست ارتقاء وضعيت سلامت و بهبود شرايط شغلي پرستاران زن بيشتر مد نظر واقع شود.

Introduction: The current changes in the society has led to an increase in the number of working females and it is important to investigate how these women handle both work and family roles, especially when they are appointed difficult shift work such as nursing jobs. This study aimed at exploring “how female nurses play their work and family roles”. Methods: In this qualitative study, data was gathered from 20 female nurses, who were working at two educational hospitals via both individual and focus group interviews. Grounded theory presented by Strauss and Corbin 1998 guided the data analysis. Results: Five categories emerged, including hard working conditions, high family role, ineffective support resources, and dissatisfaction. The emerged core category was “striving for continuity of work and family situation”. Conclusions: Nurses faced inadequate support resources and mainly relied on their own abilities to play their family and work roles, thus their basic needs, such as sleep and rest was neglected. Finally, the health of nurses was affected and they perceived dissatisfaction, which led to low work efficiency and decreased quality of health care. Consideration of the health of nurses and improving their working conditions is recommended.