اثربخشي رفتاردرماني ديالكتيك مبتني بر آموزش مهارت ها به خانواده و فرزند بر تكانشگري و كيفيت زندگي دختران داراي رفتارهاي خودجرحي

The Effectiveness of Dialectic Behavioral Therapy - Family and child Skills Training (DBT-FST) on Impulsivity and quality of life in girls with self-harm behaviors

مقدمه: خودجرحي يا خودزني در نوجوانان به رفتارهاي خود آسيب رسان عمدي اشاره داره كه فاقد هر گونه قصد يا نيت از پيش تعيين شده است. پژوهش حاضر جهت تعيين اثربخشي رفتاردرماني ديالكتيك مبتني بر آموزش مهارت‌ها به خانواده و فرزند بر تكانشگري و كيفيت زندگي، در دختران داراي رفتارهاي خودجرحي در شهر اهواز انجام گرديد. روش كار: اين مطالعه از نوع آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. ابتدا با استفاده از روش تصادفي چندمرحله‌اي 30 نفر از دانش آموزان دختر 17-15 ساله (مقطع متوسطه دوم) و والدين آن ها در سال تحصيلي 94-95 انتخاب و به‌طور تصادفي در دو گروه مداخله و كنترل (15 نفر در هر گروه) قرار گرفتند. دانش آموزان عضو گروه مداخله يك دوره مداخله 16 جلسه‌اي و والدين آن‌ها 8 جلسه دريافت كردند و به پرسشنامه‌هاي تكانشگري بارت (2002) و شاخص كيفيت زندگي كامينز (2002) پاسخ دادند. يافته‌ها: نتايج حاصل از تحليل كوواريانس داده‌ها نشان داد كه مداخله‌ي رفتاردرماني ديالكتيك مبتني بر آموزش مهارت‌ها به خانواده و فرزند باعث كاهش علائم تكانشگري (21/83= F و 0/001 p≤) و افزايش كيفيت زندگي (46/58 = F و 0/001 p≤) دختران گروه مداخله در مقايسه با گروه كنترل‌شده است، و نتايج درماني 2 ماه پس از پايان دوره در گروه آزمايش حفظ‌شده است (0/001 P<). نتيجه گيري: بر مبناي يافته هاي حاصل مي توان گفت مداخله‌ي رفتاردرماني ديالكتيك مبتني بر آموزش مهارت‌ها به خانواده و فرزند در كاهش تكانشگري و ارتقاي كيفيت زندگي دختران داراي رفتارهاي خودجرحي موثر بود، لذا پيشنهاد مي شود اين رويكرد براي دانش آموزان داراي رفتارهاي خودجرحي مورد استفاده قرار گيرد.

Introduction: Self-harm in adolescents defined here as intentional self-injury or self-poisoning irrespective of motivation or intent. Present study has been aimed to evaluate effectiveness of Dialectic Behavioral Therapy - Family and child Skills Training (DBT-FST) on Impulsivity and quality of life in girls with self-harm behaviors of 15-17 year old children in Ahvaz city. Method: This research design is quasi-experimental design. In this study, 30 children were selected by using random Multistage sampling method and were assigned to two experimental group and control group (n=15). The experimental group received 16 sessions of intervention for children (one session per week for 1 hours) and received 8 sessions of intervention for mothers (one session per two week for 2 hours) and control group were waiting for intervention. The participants of both groups responded to barratt impulsivity questionnaire (2002) and Quality of Life Index Cummins (2002). Results: The findings of data analysis multivariate covariance showed that Dialectic Behavioral Therapy - Family and child Skills Training in (DBT-FST) has significantly reduced symptoms of Impulsivity (p<0.001, F=21.83) and improve quality of life (p≤0.001, F=46.58) in children of experimental group compared to control group and these results has been maintained for two months after intervention. Conclusion: Based on findings we can say Dialectic Behavioral Therapy - Family and child Skills Training was effective in reducing Impulsivity and improves quality of life in girls with self-harm behaviors, so it is recommended to use this approach for students with self – harm behaviors.