نقش موضوع در كاربرد استعارۀ مفهومي

The Subject Role in the Application of Conceptual Metaphor

استعاره كه به الگوبرداري ميان‌حوزه‌اي يا به‌هر نوع فهم و بيان يك حوزۀ انتزاعي در قالب يك حوزۀ ملموس‌تر اطلاق مي‌شود، يكي از مهم‌ترين موضوعات مطرح در حوزۀ شناختي است و از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. پژوهشگران بسياري بر اين موضوع كه استعاره، جزئي جدايي‌ناپذير و عجين‌شده با زبان ماست صحه نهاده‌اند. اما در بررسي‌هاي ابتدايي صورت‌گرفته پيش از انجام پژوهش به نظر مي‌رسيد، بسامد و نيز شيوۀ كاربرد استعاره‌هاي مفهومي در حوزه‌هاي مختلف، با هم تفاوت داشته باشد.اين موضوع نگارندگان اين مقاله را بر آن داشت تا در يك بررسي مقابله‌اي و با تكيه بر داده‌هاي دو حوزۀ آشپزي و ورزشي به بررسي اين مسأله بپردازند.بدين ترتيب دو شماره از مجلۀ «هنر آشپزي» و دو شماره از مجلۀ «دنياي ورزش» به‌طور تصادفي انتخاب و كليۀ جملات حاوي استعاره‌هاي مفهومي از خلال مطالب اين چهار مجله استخراج شد. نتايج و يافته‌ها از تعدد و تنوع چشمگير استعاره‌ها در حوزۀ ورزشي و نيز بسامد و تنوع اندك آن‌ در حوزۀ آشپزي حكايت داشت. همچنين بر اساس شواهد به‌دست آمده، حوزۀ مبارزه، بيشترين ميزان فراواني و حوزۀ كتابت كمترين ميزان فراواني را در مجلات ورزشي به خود اختصاص داده‌اند. كاربرد فراوان استعارۀ حوزۀ مبارزه در مجلات ورزشي را شايد بتوان به روح رقابت در فعاليت‌هاي ورزشي مربوط دانست. در مجلات آشپزي نيز بيشترين ميزان فراواني به حوزۀ شكل و كمترين ميزان فراواني به حوزۀ اندازه و جهت تعلق داشت. كاربرد فراوان استعارۀ حوزۀ شكل در مجلۀ آشپزي نيز از اهميت شكل و فرم ظاهري حكايت دارد.

Metaphor is a kind of inter-domain modeling that refers to understanding and expressing an abstract domain in a more concrete context. It is one of the most important issues in the cognitive field. Many researchers have confirmed that metaphor is conjured with our language. In preliminary studies, the frequency and the mode of metaphor application in different domains differed. That was why the authors decided to search the issue relying on the data in cookery and sport domains. So the two issues of cookery magazine and the two issues of sport magazine were selected randomly and all statements contained conceptual metaphors in these four magazines were extracted. The results and findings showed the metaphors’ multiplicity and diversity in sport domain and the little frequency and diversity of them in the cookery domain. Besides, based on the evidence obtained, the combat domain allocated highest prevalence and judging domain allocated the lowest in sport magazines. Extensive use of the metaphors in combat domain can be related to the spirit of competition in sport activities. In cookery magazines the highest prevalence belonged to the sphere domain and the size and direction domains allocated the lowest ones. Extensive use of the metaphors in cookery domain shows the significance of shape and form.