نقش دفعات وجين بر ميزان كاهش مصرف علف‌كش در چغندرقند

The Effect of Hand Weeding Times on the Reduce of Herbicide Application in Sugar beet

به­ منظور بررسي اثر دفعات وجين بر ميزان كاهش مصرف علف‌كش در محصول چغندرقند، يك آزمايش مزرعه ­­اي در سال زراعي 91-90 به­ صورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك­ هاي كامل تصادفي در سه تكرار در شهرستان جويندر خراسان رضوي اجرا گرديد. فاكتور اصلي غلظت مصرفي علف­ كش (غلظت‌هاي صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد مقدار توصيه شده علف‌كش كلريدازون (پيرامين) به مقدار 25/3 كيلوگرم ماده مؤثره در هكتار) و فاكتور فرعي دفعات وجين (بدون وجين، يك‌بار وجين و دو بار وجين در 30 و 60 روز بعد از سبز شدن) بودند. صفات تراكم و وزن خشك علف‌هاي هرز، عملكرد ريشه، درصد قند ناخالص (عيار قند)، درصد قند خالص، عملكرد قند، ضريب قليائيت (آلكاليته)، ميزان سديم، پتاسيم، نيتروژن مضرِ و درصد قند ملاس مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتـايج آزمايش نشـان داد كه افزايش دفعـات وجين سبب كاهش تراكم علف­ه اي هرز، وزن خشك علف­ هاي هرز، نيتروژن مضرِه و افزايش درصد قند خالص، عملكرد ريشه و عملكرد قند شد. كمترين تراكم و وزن خشك علف­هاي هرز در دُز توصيه‌شده علف‌كش مشاهده گرديد. افزايش دُز مصرفي علف‌كش در مقايسه با عدم مصرف سبب افزايش 48/14% عيار چغندرقند، 86/57% نيتروژن مضره، 30/19% قند خالص، 67/77% عملكرد ريشه و 17/111% عملكرد قند و كاهش 77/18% ميزان پتاسيم 84/28% ميزان سديم، 76/52% و ضريب قليايت شد. براي كليه صفات مورد مطالعه، به جز تراكم علف­ هرز، اختلاف آماري معني‌داري بين دُز توصيه شده و 75% دُز توصيه شده مشاهده نشد. در مجموع نتايج آزمايش نشان داد كه در شرايط يك‌بار وجين امكان كاهش 25% غلظت مصرفي و در شرايط دو بار وجين امكان كاهش 50% دُز مصرفي علف‌كش پيرامين با توليد عملكرد اقتصادي (عملكرد ريشه) مطلوب ممكن است.

The effect of times of weeding on reducing herbicide dose in sugar beet was studied in 2011-2012 in Jovein. The experiment was conducted in split plot based on a randomized complete block design with three replications. The main factor was herbicide doses (0, 25, 50, 75 and 100% of recommended dose (Chloridazon 3.25 kg. a.i. ha-1 soil applied) and sub plot was times of hand weeding (0, one time hand hoeing, tow times hand hoeing, at 30 and 60 days after plant emergence). Traits like root yield and white sugar yields, impure sugar content, alkalinity coefficient, sodium, potassium, α-amino nitrogen and sugar content in molasses were evaluated. The result showed that the increased frequency of weeding reduced weed density, weed dry weight, α-amino nitrogen and percentage of impure and pure sugar contents, root yield and sugar yield. The least weed density and biomass of weeds were observed in recommended dose. Increasing the doses of herbicide increased impure sugar content (14.48%), α-amino nitrogen (57.86%), pure sugar (19.30%), root yield (77.67%) and sugar yield (111.17%) while it decreased potassium (18.77%), sodium (28.84%) contents and alkalinity coefficient (52.76%) as compared with that of control. For most of the traits, there were not statistically significant difference between the recommended dose and 75% of the recommended dose. Increasing the number of hand weedings reduced herbicide dosages. The, results finally showed that 25% dose reduction of herbicide in one time weeding and 50% dose reduction of it in twice weedings might produce desirable economic yield (root yield).