ارزيابي شكست بازار در انعكاس ناكارايي زيست محيطي (مطالعه موردي: بازار خودروهاي متداول در ايران)

فاقد عنوان لانين

امروزه نگرش بلندمدت و سيستمي به پايداري محيط زيست، به دغدغه سياست گذاران و برنامه ريزان در سطوح جهاني، منطقه اي، ملي و حتي محلي در كشورهاي توسعه يافته، بدل شده است. هر چند چالش هاي زيست محيطي متعددي را مي توان برشمرد، اما دامنه گسترش و حساسيت دو چالش زيست محيطي كم آبي و آلودگي هوا، فراگيرتر از ساير چالش هاست. توسعه شهرنشيني در كنار تغيير الگوي زندگي و تبديل شدن اتومبيل از يك كالاي لوكس به يك كالاي ضروري در سبد مصرفي خانوارها و افزايش تقاضا براي فراورده هاي نفتي، اهميت توجه به عامل اصلي افزايش مصرف انرژي و منشا ايجاد آلودگي – به ويژه در كلان شهرها- را دوچندان مي نمايد، هرچند موضوع حمايت از خودروهاي توليد داخل، سبب شده تا دو مسئله محوري كارايي انرژي و كارايي زيست محيطي به موضوعاتي حاشيه اي و كم اهميت بدل شوند. آلودگي خودروها شامل دي اكسيد گوگرد، دي اكسيد نيتروژن، مونواكسيد كربن، دي اكسيد كربن و هيدروكربن هاي سوخته نشده است كه مي تواند تاثيرات نامطلوبي بر سلامت انسان داشته باشد. اين مهم سبب شده تا كشورهاي توسعه يافته، سياست هاي متعددي را براي كاهش اين آلاينده ها مورد استفاده قرار دهند كه يكي از اين سياست ها تمركز بر ساخت خودروهايي است كه از كارايي زيست محيطي بالاتري برخوردارند. اين پژوهش در نظر دارد تا در گام نخست با توجه به اطلاعات جمع آوري شده از مراكز معاينه فني تهران از 19 خودروي مورد بررسي در بازار داخلي كشور در سال 1393، چند مدل مختلف براي محاسبه ناكارايي زيست محيطي مولفه اي و ناكارايي زيست محيطي كل، طراحي و حل نمايد. نتايج حاصل از كاربرد رهيافت تحليل پوششي داده ها در ارزيابي ناكارايي زيست محيطي مولفه اي نشان مي دهد كه اتومبيل ام وي ام 110 ناكاراترين خودرو از حيث توليد دي اكسيد كربن، اتومبيل پرايد، ناكاراترين خودرو از حيث هيدروكربن هاي سوخته نشده و اتومبيل روآ ناكاراترين خودرو از حيث مونوكسيد كربن توليدي بوده اند. همچنين در ارزيابي ناكارايي زيست محيطي كل، اتومبيل روآ، ناكاراترين و اتومبيل زانتيا كاراترين خودرو در بين خودروهاي مورد بررسي در پژوهش بوده اند

Today the long run and systematic attitude to environmental sustainability, is being the concern of policy makers and planers in world, regional, national and local level in developed countries. Although a lot of environmental challenges can be outlined, but water scarce and air pollution are the most important challenges. Urban development beside the life pattern changes and convert of automobile from one luxury goods to essential goods in families consumption basket, caused improvement of oil products and is the most important source of air pollution in major cities. Automobile industries protection, causes the environmental pollutions to a less important subject. These pollutants include SO2, NOx, CO, CO2 and HC that can an unfavorable effects on health. In developed countries, a lot of policies are used to reducing pollutants. One of the usual policy is focus on producing the high environmental efficiency automobiles. This research uses the information of 19 ordinary cars in domestic market in 2014 (Iranian calendar 1393 shamsi). Some models is designed and solved for computing the dimensional and total environmental efficiency of cars. The results with application of Data Envelopment Analysis (DEA) model show that MVM110, Pride and ROA have been the inefficient cars in production of CO2, HC and CO respectively. In evaluation of total environmental inefficiency, ROA is the most inefficient and Zantia is the most efficient car in case study