قوم‌نگاري نيازها و اعمال اطلاعاتي عشاير كوچ‌نشين طايفه بابادي ايل بختياري

An ethnographic study of information needs and practices of nomadic people of Babadi Clan of Bakhtiari tribe

زمينه و هدف: پژوهش حاضر به منظور شناسايي نيازها و اعمال اطلاعاتي عشايركوچ نشين طايفه بابادي انجام گرفته است. روش: اين پژوهش با استفاده از روش تحقيق قوم‌نگاري كه شيوه و روش مطالعات مردم شناسي است انجام شده است و از مشاهده و مصاحبه نيمه ساختاريافته با بيست نفر از عشاير براي گردآوري داده‌ها استفاده شده است. يافته ها: شيوه زندگي به نحو چشمگيري فرايند اطلاع‌يابي و كسب اطلاعات عشاير را هدايت و كنترل مي‌كند. عشاير منابع غيررسمي اطلاعات را به منابع رسمي ترجيح مي‌دهند و استفاده از مجراهاي رسمي در اولويت بسيار پايين قرار دارد. عشاير بيش از همه نيازمند اطلاعات واقعي براي رفع مشكلات زندگي روزمره خويش در زمينه اموري مثل بهداشت و دامداري هستند. اغلب عشاير براي كسب اطلاعات اوليه در يك موضوع خاص، به شيوه شفاهي و عمدتاً تعامل با ديگران متوسل مي‌شوند و ارتباط با دوستان، خويشاوندان، و ريش سفيد و كدخداي محله در زمره اين موارد هستند. كدخدا و بزرگان نقش مهمي به عنوان منابع اطلاعاتي دارند و ملاك اعتماد عشاير به افراد به عنوان منابع اطلاعاتي تا حدي مبتني بر شناخت آنها از افراد است. نتيجه گيري: عشاير به دليل محدوديت در دسترسي به منابع اطلاعاتي رسمي (مثل منابع مكتوب و كتابخانه و غيره) هنوز تا حد زيادي مبتني بر فرهنگ شفاهي و ارتباطات فردي هستند و نياز است تا برنامه درستي براي رفع نيازهاي آنها از طريق خدمات اطلاعاتي رسمي صورت گيرد و مشكلات دسترسي آنها به اطلاعات رفع شود.

Background and aim: the aim was to study information needs and practices of nomadic people of Babadi clan of Bakhtiari tribe. Methods: the study uses ethnography as method and uses observation and semi-structured interview as data collection techniques. Results: life style increasingly influences and directs the way nomadic people look for information. They prefer informal information resources and use formal sources of information as their very low priority. Nomads seek practical information for solving their daily life problems. Most of nomadic people use interaction with others as the way of looking for information and they use friends, family, and elders of their clan for this purpose. Head of the clan and elders play an important role as sources of information and trust criteria for most of nomadic people is the level of knowledge they have about the source of information. Conclusion: nomads probably due to their limited access to formal information resources (e.g. libraries and information services) still rely on oral culture and interpersonal communications. There is a need to design and develop proper information services to meet their information needs and remove barriers to their information access.